Monthly Archives: sierpień 2017

Otarcia końskiej skóry zdarzają się w każdej stajni. Czasem człowiek ma nie znikomy wpływ – konie ranią się na pastwisku czy padoku podczas wypasu, ocierają czy uderzają o elementy wyposażenia stajni czy ogrodzenia pastwiska, zdobywają sznyty w potyczkach stadnych. Czasem ugryzienie owada przechodzi w stan zapalny i powoduje ranę, która wyklucza konia z pracy (nam zdarzył się stan zapalny po ugryzieniu końskiej muchy na kłębie Lindy – idealnie w miejscu, gdzie siodło by dodatkowo podrażniało zaognioną zmianę; a raz mieliśmy przypadek opuchlizny po ugryzieniu na mostku hucuła – dokładnie na linii, przez którą przechodzi popręg). Takie przypadki mogą pojawić się nawet przy zachowaniu najwyższej ostrożności podczas padokowania czy wypasania stada. Gdy jednak otarcie końskiej skóry spowodowane jest sprzętem jeździeckim to zawsze jest wina człowieka. I jego beztroski, braku należytej kontroli i bezmyślności. Takim otarciom można zapobiegać. I trzeba. A jak?

Dlaczego koń się obciera?

Otarcia na końskiej skórze najczęściej spowodowane są złym dopasowaniem sprzętu i brakiem odpowiedniej higieny (zarówno sprzętu jak i konia). Brudny, źle dopasowany sprzęt na utytłanym koniu to prosty przepis na obtarcie.

Gdzie najczęściej koń się obciera?

Najczęstsze otarcia końskiej skóry dotyczą w zasadzie 4 kluczowych punktów styczności z jeździeckim sprzętem. Są to:

• KŁĄB – jeżeli na kłębie konia pojawia się otarcie i rana to zazwyczaj jasny znak, że siodło jest źle dopasowane. Czasem kłąb ociera się też od nieumiejętnego osiodłania – podgięty i zmarszczony czaprak, złe usadowienie siodła na końskim grzbiecie, sierść postawiona „na sztorc”, „pod włos” lub po prostu brud – piasek i zaklejki na końskiej sierści. Jeżeli jednak pomimo prawidłowego siodłania dobrze wyszczotkowanego konia otarcie wraca – to prosty sygnał, że siodło musi kategorycznie zostać zmienione. Mocno wykłębione konie muszą pracować pod siodłem z wysokim przednim łękiem, te mniej „garbate” mogą mieć bardziej płaskie siodło. Dodatkowe podkładki na kłąb, wciskanie na kłąb złożonych futerek i kocyków nie zabezpieczy kłębu przed źle dopasowanym siodłem, a wręcz zwiększy nacisk na ten delikatny punkt – im ciaśniej tym gorzej. Nie baw się w budowanie konstrukcji z miękkich szmat na końskim kłębie – ucisk siodła i tak zmasakruje Ci konia i żadne wełny nie pomogą. Kłąb to księżniczka na ziarnku grochu – jest delikatny i wrażliwy. Kluczem do jego ochrony jest prawidłowe i staranne siodłanie oraz dokładnie dopasowane siodło. Siodło, które nie naciska na kłąb, a daje mu miejsce i dopuszcza przepływ powietrza.

• KĄCIKI PYSKA – wyłysiałe, zabliźnione czy krwawiące kąciki końskiego pyska to wina źle dopasowanego wędzidła. Jeśli wędzidło jest za wysoko (na krótkich paskach policzkowych, które robią z konia maskę sztucznie uśmiechniętego Jokera) to bardzo szybko odbije się to na wrażliwej skórze pyska. Wędzidło musi w końskim pysku leżeć swobodnie, nie wisieć za nisko i uderzać o zęby, ale też nie podciągać mu pyska w jakimś koszmarnym uśmiechu. Często mówi się o tzw. jednej fałdce, zmarszczce, która powinna się tworzyć w kąciku pyska konia ze swobodnie puszczonymi wodzami. Tak mi zawsze to tłumaczyli liczni trenerzy i instruktorzy. Gdy zaczęłam myśleć samodzielnie doszłam do wniosku, że taka zmarszczka już świadczy o tym, że wędzidło jest za wysoko – no bo dlaczego marszczy pysk? Według mnie najlepiej pracuje wędzidło, które nie marszczy kącików pyska, a leży tuż przy nich i już. Gdy sama dopasowuję wysokość paskami policzkowymi to zazwyczaj sprawdzam, na której dziurce pojawia się fałdka w kąciku pyska i zapinam dziurkę niżej. Być może macie inne przemyślenia i refleksje – ja moją metodę stosuję od lat i żaden z moich czołowych nie ma blizn w kącikach pyska. Żodyn. Polecam – nie marszcz koniowi pyska, wędzidło ma leżeć w kąciku, ale nie musi go podnosić i fałdować. True story, bro.

            Pysk może być raniony też przez wędzidło, które jest za krótkie – takie za małe wędzidło będzie przyszczypywać skórę w kącikach pyska.  Dopasuj ścięgierz do szerokości końskiego pyska – za krótki porani mu kąciki pyska, za długi będzie się przesuwał w pysku i utrudniał prawidłową pracę.

• LINIA POPRĘGU – najczęściej kluczową rolę gra tu właściwa higiena. Pamiętaj, by dokładnie wyszczotkować koński brzuch i mostek przed zapięciem popręgu. Pochlapany błotem, zapiaszczony od tarzania, czy brudny od leżenia w boksie brzuszek bardzo łatwo się obetrze. Oprócz czystej i wyszczotkowanej sierści istotny jest też czysty popręg. Popręg mokry, brudny, z wbitym piachem i klajstrem z końskiej sierści i potu to tarka dla końskiej skóry. Zawsze więc pamiętaj – wyszczotkuj skórę konia na linii popręgu i sprawdź stan samego popręgu – musi być suchy i czysty. Skoro już masz szczotkę w ręku to przejedź nią po całej długości popręgu – tak dla pewności. Nawet czysty popręg może obetrzeć konia jeśli jest źle założony i podpięty. Popręg nie może być za krótki (najlepiej, gdy sprzączki  leżą na mniejszej tybince siodła, a nie na końskiej skórze; wyjątkiem będą popręgi w siodłach ujeżdżeniowych i westernowych). Nie może też być podpięty na pomarszczonej skórze – najlepiej jest ją wyprostować ręką po zapięciu popręgu. Ja często stosuję inny myk – łapię przednią końską nogę i wyciągam ją do przodu. Jeśli tak koniowi wyciągniesz nogi to skóra pod popręgiem się naciągnie i wyprostuje. Wszelkie fałdy skóry pod popręgiem to przepis na obtarcie. Unikaj. Samo dopięcie popręgu też ma znaczenie – za lekko podpięty może i daje koniowi więcej swobody, ale przesuwa się i trze. Jeśli po treningu popuszczasz koniowi popręg na rozstępowanie to puszczaj jedną dziurkę – koń poczuje i doceni, a zbyt mocne zluzowanie spowodowałoby tarcie po spoconym, często też zakurzonym i zapiaszczonym po jeździe brzuchu. W naszej stajni musimy zwracać na to szczególna uwagę – nic nie obciera konia szybciej niż mokry od wody morskiej popręg jeżdżący po obsypanym plażowym piaskiem brzuchu.

Warto dmuchać na zimne i zabezpieczać brzuch konia przed podrażnieniami zakładając na popręg tzw. rękaw czy nakładkę z owczego futra. Mamy w stajni różne rodzaje popręgów – sznurkowe, skórzane, neopreny. Ja sama zawsze używam neoprenowych i dotąd nie potrzebowałam rękawów ochronnych. Przydają się natomiast na popręgi sznurkowe. Z doświadczenia wiem, że sznurki mogą obcierać (szczególnie, gdy piasek dostanie się pod spód między plecionką), popręgi skórzane są fajne, ale z czasem mogą pojawiać się pęknięcia, które szybko ranią skórę. Polecam neopreny – są gładkie, nie mają szwów wewnętrznych, nie przepuszczają piachu pod spód, nie pękają, nie twardnieją od wody. Jeśli zachowasz higienę to przypadek obtarcia od popręgu neoprenowego to rzadkość.

• NADPĘCIA – tak, tu też koń może się obetrzeć. Pomijając strychowanie, ściganie czy inne wady końskiego chodu, w których koń sam się uderza nogą o nogę, to mamy też obtarcia od sprzętu tj. ochraniaczy i owijek. Kontroluj – jeśli pod ochraniacz dostanie się piasek to mamy na spoconej końskiej nodze łatwy cel do tarkowania i ranienia skóry. Jak z popręgiem – czysta końska noga i nieposklejana sierść plus czysty, suchy ochraniacz dobrze podpięty i nie przesuwający się na nodze to żelazna zasada unikania otarć.

Co zrobić, gdy koń się obetrze?

Przede wszystkim nie bierz go do pracy. Do czasu zagojenia otarcia koń nie powinien pracować ze sprzętem, który go tak urządził. Nie zagoisz wciąż podrażnianej rany, choćbyś owijał konia kocami, pakował mu dodatkowe szmaty, wkładki i bandaże na zranioną skórę. Tylko pogorszysz sprawę. Na kilka dni wyklucz konia z pracy. Miejsce zranienia można spryskać np. octeniseptem, by je odkazić. Możesz też delikatnie przemyć je mydłem antybakteryjnym.  Oczyszczone miejsce zranienia nie powinno być bandażowane, zaklejane opatrunkiem czy plastrami. Regeneracji najlepiej sprzyja dostęp świeżego powietrza. Jeśli pojawia się też opuchlizna czy obrzęk to możesz zrobić zimny okład – to schłodzi skórę i uśmierzy ból. Regenerację naskórka możesz przyspieszyć smarując skórę maścią z witaminą A – za parę złotych kupisz w każdej aptece. Jeśli gojenie nie przebiega zbyt pomyślnie (co zdarza się rzadko, jeśli odstawiasz konia od pracy i dajesz mu spokój) i pojawia się stan zapalny to trzeba już zastosować silniejsze uderzenie – zastrzyk antybiotykowy. Wezwij weta, gdy rana zaczyna ropieć, jest gorąca i opuchnięta.

Każde obtarcie konia w miejscu styczności ze sprzętem to wina człowieka. Są konie, które mają skórę grubą jak na nosorożcu i niewiele je rusza. Są też takie, które są wyjątkowo delikatne i wrażliwe i obcierają się szybko i łatwo od ziarnka piasku. Ale to nie ich wina. To kwestia sprzętu, higieny i zaniedbania człowieka. Koń z cienką i wydelikaconą skórą (rasy gorącokrwiste, wrażliwe siwki i cremello) też nie obciera się „od powietrza”. Dopasuj mu dobrze sprzęt, zabezpiecz dodatkowo, dbaj o czystość  – a jeśli otarcia nie unikniesz to od razu wdrażaj leczenie. Konie z zabliźnionymi kącikami pysków, łysymi kłębami i stwardniałą skórą na mostku to smutny obraz. Noszą na skórze pamiątki i historię swojej pracy i bólu. A wszystko w darze od człowieka, któremu służą najlepiej jak potrafią.

Odkąd prowadzę tego bloga jestem zasypywana mailami i wiadomościami na facebooku od ludzi, których nie znam, a którzy zwracają się do mnie z nadzieją, że pomogę rozwiązać dylematy i problemy końsko-jeździeckie, z którymi spotykają się realizując swoją pasję. Przykra prawda jest taka, że zazwyczaj pomóc nie potrafię, bo nie da się rozwiązać problemu opisanego, nawet dość wiernie i szczegółowo, bez poznania genezy, bez poświęcenia czasu na analizę i obserwację. Mogę doradzić, podpowiedzieć, gdzie moim zdaniem rodzi się problem i jak, prawdopodobnie, można go uciszyć, stonować. W większości przypadków jest to jednak po prostu zgadywanie. Uwierzcie, że bardzo chciałabym dysponować uniwersalną receptą na każdy problem, ale sprawa nie jest tak prosta. Problemy nie mogą zostać rozwiązane wirtualnie w 5 minut. To zawsze jest proces dogłębnej analizy przyczyn, poszukiwania błędów komunikacyjnych, prostowania pojęć w końskim łbie. W naszej stajni też nie likwidujemy problemów „od ręki” – staramy się odkryć przyczynę konkretnego zachowania, bodziec, który ją wyzwala, a potem obmyślamy sposób naprawy schematu, który wgrał się błędnie w system operacyjny konia. I dlatego też zazwyczaj moja mailowa pomoc ogranicza się do wskazania punktów, które trzeba przeanalizować, by odkryć przyczynę, bo dopiero wtedy można wprowadzać „leczenie”. Czasem przyjmujemy w naszej stajni tzw. konie z problemami i prostujemy je na zlecenie właściciela. I odkąd zajmujemy się taką pracą nieustannie dziwi nas, jak błahe są te problemy i jak łatwo można je wyeliminować, a jeszcze łatwiej byłoby im zapobiec, gdyby właściciel konia zadał sobie trochę trudu, by zrozumieć zwierzę, którym się zajmuje. By poznać jego instynkty, zrozumieć gatunkowe zachowania, zaspokajać potrzeby. Bo problemy z końmi to po prostu niezrozumienie i brak odpowiedniej komunikacji. I do tego zawsze sprowadza się problem pt. „Mój koń mnie nie słucha!”  – do prostego pytania: „A czy Ty go słuchasz?” Czy próbujesz zrozumieć, co chce Ci powiedzieć? Czy pomyślałeś, jak to wygląda z jego strony? Nie? No pewnie, bo przecież komunikaty z jego strony ignorujesz!

Rozwiązywanie problemów, czym zajmuje się u nas mama, brzmi dumnie i choć ludziom, którzy się do nas zgłaszają, wydaje się procesem magicznym, to wcale takie nie jest. Czasem mama żartuje, że chciałaby spotkać wreszcie jakieś wyzwanie, prawdziwy challenge. A jak do tej pory zajmuje się prostowaniem błahostek, które urastają do konfliktu dużej rangi, a u podstaw leży drobiazg, który efektem śnieżnej kuli zakwalifikował konia do grona „debili i psychopatów”. Już to kiedyś napisałam, ale powtórzę – nie ma głupich koni. Głupie konie mają tylko głupi ludzi. Pamiętacie słynny dialog z „Zaklinacza koni”?

-„Podobno pomaga pan ludziom, którzy mają problemy z końmi”

-„Nie. Ja pomagam koniom, które mają problemy z ludźmi”

I to jest właśnie kwintesencja, istota rzeczy. Rdzeń problemów, o których do mnie piszecie. Koń wcale nie chciał generować problemu – to człowiek go w tę stronę poprowadził. Nieumiejętną komunikacją, ignorowaniem przekazów, błędną interpretacją końskich zachowań. A jeśli to niezrozumienie się nawarstwi, skumuluje, umocni kolejnymi błędami przekazu to zrobimy koniowi w mózgu taki bigos, że wyprostowanie relacji może okazać się wyjątkowo trudne, o ile w ogóle możliwe. Tak, czasem konia nie da się naprawić. Bo popełnione w treningu błędy psują nam konia. I on już nie działa, tak jak powinien, jak byśmy chcieli.

Ale nie posuwajmy się do tak skrajnych i smutnych przypadków. Zazwyczaj problem można wyleczyć, wyeliminować zadając sobie trochę trudu na zrozumienie jego genezy i analizę rozwiązania skutków. Jeśli zareagujemy dość szybko i przede wszystkim prawidłowo to naprostujemy to, co poszło źle. I ta właśnie prawidłowa reakcja jest kluczowa, bo jeśli wdrożymy rozwiązanie oparte na błędnych wnioskach to możemy stworzyć błędne koło, nawarstwić problem, dorzucić do stawki nowy konflikt i umocnić ten, który już był. Dlatego odpowiadając na Wasze maile jestem bardzo ostrożna w podawaniu rozwiązań. Bo nie mam pewności, że dobrze oceniłam przyczynę. I zazwyczaj unikam podawania sposobów na „leczenie”, a ukierunkowuję na szukanie przyczyny. I odsyłam do specjalistów – wraz z koniem. Do tej pory polecałam zwrócenie się  z prośbą o pomoc w wyeliminowaniu problemu do jnbt. Albo zapraszałam do naszej stajni na analizę mamy. I wiecie co? To wspaniała rada, a Ci którzy skorzystali dziękowali mi potem i meldowali „wyleczenie” konia.

Mój analityczny umysł poszedł już jednak krok dalej. Bo tak jak w analizie końskiego problemu stawiałam zawsze najpierw na poznanie przyczyny, a dopiero potem serwowanie leczenia skutku, tak i tutaj doszłam do wniosku, że trzeba się cofnąć. Po co leczyć powstały problem, jeśli lepiej byłoby mu zapobiec, nie pozwolić, by się w ogóle pojawił? A dlaczego się pojawia? Tak jak już wspomniałam – z niezrozumienia konia i tego, co próbuje nam przekazać! To niespójność komunikacyjna generuje problemy z końmi. Więc zrozum konia, poznaj go, naucz się go słuchać, odpowiadaj na jego komunikaty prawidłowo, a nie wejdziesz w konflikt. I nigdy nie poskarżysz się – „on mnie nie słucha!”, bo będziesz wiedzieć, że to Ty go nie słuchasz. Jego „niesłuchanie” jest mówieniem, odpowiedzią na to, co powiedziałeś mu Ty. Świadomość tego, co przekazuje Ci koń to klucz do zbudowania relacji opartej na wzajemnym zrozumieniu. Bo z każdym koniem możesz się dogadać – jeśli rozumiesz jego język. Jeśli nie tylko mówisz, ale też słuchasz. I odpowiadasz w sposób dla konia zrozumiały.

Wiecie, co we mnie obudziło się pierwsze pod wpływem nauk mamy? Świadomość własnej nieświadomości. Zrozumienie, że nie rozumiem. I od tego momentu chciałam zrozumieć, poznać, być świadoma w kontakcie z koniem. Jeśli jesteście na tym etapie to gratuluję – najważniejsze to wiedzieć i chcieć. Chcecie? To zaczynajcie! Mam dla Was propozycję jak zacząć.

W imieniu Agaty Wiatrowskiej zapraszam Was na kurs online  ODKRYJ TAJEMNICE KONI I USŁYSZ CO CHCE POWIEDZIEĆ KOŃ. Na takim kursie dowiecie się jak porozumiewać się z koniem, jak nawiązać z nim kontakt. Każdy o tym marzy. Ale co robi, by to osiągnąć? Dzięki aktywnym uczestnictwie w kursie zdobędziecie wiedzę, która Wam to umożliwi. Pomoże zbudować relację z koniem, porozumieć się z nim.

Kurs przez najbliższe dwa tygodnie jest dostępny w cenie promocyjnej. Zachęcam do uczestnictwa – jestem przekonana, że nie będziecie żałować! Pod warunkiem, że będziecie solennie pracować, zaangażujecie się i włożycie w to serce. Bo chcecie. A skoro chcecie, to działajcie! Agata Wiatrowska przekazuje Wam wiedzę na tacy. I tylko od Was zależy, jak tę wiedzę wykorzystacie. Ten kurs Was zmieni, gwarantuję*. Nie tylko w relacjach z końmi, ale i z ludźmi.

Bo to, jakim jestem człowiekiem w życiu zawodowym i prywatnym, to jak układają się moje stosunki z przyjaciółmi i współpracownikami to zasługa wyrobionych przez końskich trenerów wyczucia, odczuwania emocji i wrażliwości. Za co serdecznie Wam, moi trenerzy, dziękuję!

 I choć jestem pewna, że będziecie wdzięczni, to zapewniam, że większą wdzięczność poczuje Wasz koń.

*Moja gwarancja Waszego zadowolenia z kursu obejmuje proponowany przez Agatę Wiatrowską 30-dniowy zwrot pieniędzy w razie niezadowolenia i poczucia niespełnionych oczekiwań.  Luksus dania Wam takiej gwarancji zapewnia nasze przekonanie, że nie będziecie mieli potrzeby się z takim roszczeniem zwrócić. A dodatkowo dorzucamy dla osób, które z oferty kursu skorzystają bonus w postaci koszulki firmowej czubajka.pl, o takiej:

Przy zamówieniu kursu wpiszcie hasło czubajka w polu „wybierz kupon”. Nie zapomnijcie wypełnić tego pola! Wzór koszulki (z ukazanych wyżej dwóch) wysyłamy losowo. Jeżeli bardzo zależy Wam na konkretnym wzorze to dajcie mi info na maila – przypilnuję, by dotarła do Was ta wybrana :)

Wierzę we wiedzę, którą dzieli się Agata Wiatrowska. I wierzę w sposób, w jaki się nią dzieli i jak ją przekazuje. I dlatego w imieniu własnym i imieniu koni, z którymi współpracujecie zachęcam Was do udziału w kursie ODKRYJ TAJEMNICE KONI I USŁYSZ CO CHCE POWIEDZIEĆ KOŃ. Póki promocyjny zegar tyka – korzystajcie!

O końskiej psychologii uczenia się pisałam już w poprzednich wpisach (o kopiowaniu tutaj i o habituacji tutaj). Dziś krótki szkic o teorii imprintingu (temat-rzeka, a ja nie czuję się na siłach zagłębiać się w nurt, bo niechybnie utonę. Dla zainteresowanych polecam szczególnie publikacje jnbt na ten temat oraz prace Roberta Millera).

Z pewnością słyszeliście o badaniach Konrada Lawrenza – to on pierwszy wprowadził termin imprintingu czyli wpojenia, wdrukowania pewnych wzorców na wczesnym etapie życia. Lawrenz zaobserwował to zjawisko u gęsi – malutkie gąski podążały za nim, tak jak powinny to robić za matką. Świeżo wyklute pisklaki łatwo zaprogramował tak, że uznały go za osobnika ze swojego gatunku i naśladowały. To zjawisko dotyczy nie tylko ptaków – przecież inne zwierzęta również rodzą się nie wiedząc, kim są. Źrebak nie wie, że jest koniem –  swój gatunek rozpoznaje wzrokiem, słuchem, węchem – i uczy się od matki. W tzw. okresie krytycznym nowego życia można przeprowadzić proces wdrukowania pewnych zachowań. I jest to mechanizm nieodwracalny.

Istotą imprintingu jest przedział czasowy, w którym taką naukę stosujemy. Nie można wdrukować wzorca dorosłemu koniowi, to już inna para kaloszy, inna nauka. Imprinting jest formą uczenia się, w której znaczący wzorzec jest zakodowywany we wczesnym etapie życia i pozostaje jako nieodwracalna zmiana w zachowaniu. W naszej stajni od lat prowadziliśmy hodowlę, rodziło się u nas wiele źrebiąt i zupełnie nieświadomie imprintingowaliśmy je bez dokładnej wiedzy jak, po co, dlaczego. Właściwie nasze działania mogłabym też nazwać „procesem socjalizacji” – po prostu od urodzenia przyzwyczajaliśmy nasze źrebięta do obecności człowieka, jego dotyku, konieczności podążania za nim (na uwiązie prowadzaliśmy już jednodniowe szkraby), ustępowania od nacisku (znacie to? Naciskacie koniowi na łopatkę, by się od was odsunął i dał wam więcej miejsca, np. w ciasnym boksie, a ten gamoń napiera mocniej, zamiast ustąpić). Nawet nie wiedzieliśmy, że nasze działania mają taki wpływ na dalszy rozwój źrebięcia. Nasze klacze hodowlane zawsze były spokojne, nie broniły dostępu do potomka, nie okazywały zaniepokojenia naszą obecnością w boksie. A trudno oprzeć się pokusie pomiziania maluszka :) Macaliśmy więc nasze świeżaki do woli, a gdy kilka takich wymacanych pokoleń podrosło, mama zauważyła, że konie naszej hodowli łatwiej układa się pod siodło, sprawniej uczy z ziemi, są chętniejsze do współpracy i mniej buntownicze niż kupowane od innych ludzi odsadki czy młodziki. Na początku wiązaliśmy to z tym, że przecież znają nas od urodzenia i ufają. Ale to nie tylko kwestia znania akurat nas. To kwestia znania człowieka – nie konkretnego, a ogólnie- gatunku. Na ogół świeżo urodzonego źrebaka zostawia się w spokoju – by nie niepokoić ani jego, ani matki. Tak nam zresztą doradzali lekarze weterynarii przy pierwszych wyźrebieniach w naszej stajni. Mama z początku słuchała tych rad, aż podsumowała je trafnie i krótko – gdy rodzi się dziecko to też od razu po narodzeniu ma kontakt nie tylko z matką, ale i z lekarzem, pielęgniarkami, położnymi. Nie ma sensownej potrzeby izolowania klaczy ze źrebięciem – wręcz przeciwnie. Im więcej bodźców pozna maluch tym szerzej i łatwiej przebiegnie proces socjalizacji.

Nie ma łatwiejszej i szybszej metody przekonania konia, że człowiek jest równie ważny jak klacz-matka. To procentuje w późniejszym szkoleniu, bo zbudowana na wczesnym etapie życia więź jest nieoceniona w kolejnych etapach treningu. A przeprowadzony tak wcześnie proces nauki zachodzi dużo łatwiej i szybciej niż w przypadku np. dwulatka, z którym rozpoczynamy pracę. Instynkty się nie zmieniają – niezajeżdżony młodzik ma dokładnie te same, co źrebię. Różnica jest w tym, że źrebak nie dysponuje bagażem złym doświadczeń i nie ma wyuczonych reakcji na lęki i presję. Imprintingowane źrebięta układa się pod siodło czy do zaprzęgu dużo szybciej i sprawniej. I dla zaoszczędzenia czasu od lat już socjalizujemy źrebięta naszej hodowli po narodzinach. Efekty są widoczne i doceniane przez nas w kolejnych etapach szkolenia.

Nasze źrebięta są zaznajamiane z człowiekiem i jego dotykiem od razu po przyjściu na świat. Są głaskane, uczone ustępowania od nacisku (zginanie szyi, przesuwanie zadu), przyzwyczajane do zabiegów pielęgnacyjnych, podawania nóg, prowadzenia na uwiązie. Nigdy nie wdrażaliśmy fachowego treningu imprintingowego, bo choć wiem i wierzę, że można nim osiągnąć cuda, to obawiamy się własnej niewiedzy i ewentualnych błędów. Staramy się po prostu nauczyć swieżaczka zaufania do człowieka, nie gubiąc przy tym również szacunku (a już nam się to przytrafiło w przypadku Likiera – ufał bez zastrzeżeń, ale szacunku do człowieka mu brakowało – podgryzał nas nieustannie, co na początku wydawało się zabawne, a stało się sporym problemem, gdy kuc podrósł). Mam w planach uczestnictwo w profesjonalnym szkoleniu imprintingowym, ale dopóki moja wiedza opiera się tylko na książkowych poradach i własnych próbach (i błędach) nie mam odwagi szerzyć w tym wpisie większych idei. Powód jest prosty – wielokrotnie już przekonałam się, że poglądy, które głoszę na tym blogu są traktowane przez niektórych czytelników jako jedynie słuszne. Nie przeczę, że to, o czym tu piszę to moja sprawdzona wiedza, ale jej zastosowanie ma przecież wpływ w konkretnych, osobniczych przypadkach i nie musi być działać w każdej, odrębnej i podlegającej różnym bodźcom sprawie. Dlatego gorąco polecam Wam zgłębić temat imprintingu źrebiąt samodzielnie – do wszystkich publikacji na ten temat macie taki sam dostęp jak ja, a kiedy moje doświadczenie pozwoli mi podzielić się z Wami wnioskami, od razu skorzystam. I możecie być pewni, że do tego tematu powrócę :)

Tymczasem chętnie skorzystam z Waszych doświadczeń – kto z Was zaobserwował zjawisko imprintingu i jakich zachować Waszych koni ono dotyczyło?