Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

Śmiechu warte cz. VI

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

No i kontynuujemy serię, która wzbudza Wasze największe zainteresowanie. „Z kogo się śmiejecie? Z samych siebie się śmiejecie!”

Raz robiłam lekcję na lonżowniku, który był wtedy jeszcze drewniany, złożony z okorowanych drągów. Lekcja była dla dziecka, więc na lonży miałam konika polskiego – Lufkę. Lonżownik zamykany był jednym drągiem, niestety tak wysoko, że kobyłka bez problemu mieściła się pod nim.  Kilka prób ucieczki podjęła, gdyby nie lonża to zostawiłaby dzieciaka na drągu, a sama przelazła pod spodem do stajni. Byłam zmęczona ciągłym pilnowaniem lonży, więc poprosiłam rodziców dziecka, obserwujących lekcję,  by stanęli przed wyjściem. Wydawało mi się, że nie widząc drogi ucieczki Lufka odpuści z tym kombinowaniem. Rodzice stanęli przy dragu, opierając się o niego ramionami i pochyleni obserwowali zajęcia. Po kilku kółkach Lufkach zdawała się ignorować wyjście, a ja straciłam czujność. Jeszcze jedno kółko kłusem i Lufka znienacka wyrwała prosto na drąg. Przeszła taranem – dzieciak zawisł na drągu, rodzice fajtnęli do tyłu przygnieceni drągiem i własną córką, a Lufka bez żenady przeszła prosto po nich ciągnąc mnie za sobą. Mogę ją usprawiedliwić – w stajni rżał jej źrebak. Siebie usprawiedliwić nie mogę – po prostu byłam nieskupiona i zmęczona. Ale widok rodziców, którzy padają na plecy i przyjmują drąg na klaty – tak, do dzisiaj się śmieję, gdy to sobie przypomnę.

Pamiętam też wczasowiczkę, która cały czas męczyła nas o galop. Robiłam standardowe zagalopowanie w terenie, ale dla pani było wiecznie za krótko, za wolno, nie tak. Trzeba rozumieć podstawową zasadę – koń w godzinnym terenie nie może galopować non-stop. Jeśli całość zagalopowań złoży się razem w 10 minut, to uważam, że w zupełności wystarczy i jeźdźcowi i, co ważniejsze, koniowi. Nasze konie naprawdę intensywnie pracują w sezonie i nie mam serca gnać ich ostro, tym bardziej, że zazwyczaj poziom grupy jest hmmm, inaczej zaawansowany. Ta wczasowiczka skarżyła się, narzekała, wiecznie z karpiem na twarzy manifestowała swoje niezadowolenie z wczasów. Ojciec jest twardy – najchętniej oddałby jej kasę i kazał opuścić pensjonat. Wszyscy mieliśmy dość tych skarg i awantur. Mama zdecydowała – kazała mi dobrać grupę i zrobić taki galop, by babka raz na zawsze zaspokoiła swoją żądzę extreme. Grupę złożyłam pewną – stali klienci i kilka dziewczyn ze starej szkółki jeździeckiej. Wszystkich lojalnie uprzedziłam, że galop będzie ostry i nie na prostych lecz zakrętach. Mieli mnie obserwować i przygotować się na zwroty śledząc mój dosiad w siodle. Przy pierwszym zagalopowaniu (na wszelki wypadek na piaszczystym dukcie) skręciłam znienacka w leśną ścieżkę. Przygotowani jeźdźcy zgrabnie balansowali, pani galopada wyleciała z siodła jak z procy. Kazałam wsiadać i ledwo włożyła nogę w strzemię zerwałam się znowu do galopu. Kolejny ostry skręt i znowu gleba. Dałam jej chwilę i zagalopowałam znowu na wąskiej ścieżynce sąsiadującej z karczowiskiem. Nagłe przejście do kłusa (bez ostrzeżenia w postaci uniesionej ręki) i Pani Galopada leży. Nie odzywała się słowem, a ponieważ była już zmęczona i mięśnie jej mdlały to kolejny raz spadła mi zupełnie nieplanowo – w kłusie. Gdy dosiadła Heńka ponownie (konia dobrała mama, kto go pamięta, ten wie, że był to strzał w dziesiątkę) odezwała się skromnie: „Myślę, że możemy pojechać stępem, tu jest tak pięknie, chciałabym popodziwiać widoki”. Malowniczo było, fakt. Teraz nie mogę już tam jeździć, nadleśnictwo zakazało, ale widoki były piękne – morski pejzaż z góry, z klifu.  Pani Galopada została u nas jeszcze prawie tydzień – w tereny jeździła z grupą stępo-kłusa i ani razu nie wspomniała o galopie. Wyleczyliśmy ją z popędu do pędu, choć kolejny raz już do nas nie przyjechała. Nikt nie tęsknił.

Innym razem poprosiłam dziewczynę ze szkółki jeździeckiej, by przyniosła mi siodło Agaty – mini kulbakę dla kucyka szetlandzkiego. Jeździła u nas już jakiś czas, konie znała, a Agatkę widziała przecież stojącą u mojej nogi jak piesek. Zatkało mnie, gdy zobaczyłam jak dziewczyna wychodzi z siodlarni dźwigając kulbakę Arby – razem z sakwami, trokami, napierśnikiem i innymi „kablami” to ustrojstwo ważyło prawie 20kg i było tak wielkie, że kuca szetlandzkiego mogłabym pod tym ukryć. Widząc znak zapytania w moich oczach dziewczyna się zdziwiła: „To nie jest kulbaka Agatki?”

Wielu naszych jeźdźców jest tak bystrych, że Nefryt wygrałby z nimi w warcaby. Kiedyś jeden taki bystrzak przyprowadził z pastwiska Raszdiego. Zamiast wprowadzić go do boksu, otworzył mu drzwiczki i puścił, czekając aż koń zamelduje się w boksie sam. Raszdi, mając wybór, zdecydował, że wraca na pastwisko – zakręcił się w miejscu i spokojnym krokiem udał się  z powrotem na łąkę. Co zrobił bystrzak? Złapał odchodzącego konia za ogon i uwieszony, zapierając się nogami, próbował go zatrzymać. Raszdi jest wyjątkowo kochany – zamiast zasunąć mu kopa w szczękę, po prostu zignorował nieudolne ciągnięcie i spokojnie kontynuował marsz wlekąc za sobą te sztuczne brony.

Bystrzaki odwalają najlepsze numery. Ręce opadają. W momencie, gdy się to dzieje, to wściekam się tak, że mi para bucha z uszu. Potem jednak, gdy emocje już opadną i nikt nie ucierpi (ani człowiek, ani koń) wspomnienia umilają rodzinne wieczory. Co my byśmy bez takich bystrzaków robili? Mój ulubiony bystrzak prowadząc konia po terenie do drugiej stajni był tak zaaferowany, że nie patrzył pod nogi. Wlazł prosto w wiadro z wodą ustawione obok silosa (Mirek moczy koniom owies, bo od kurzu dużo koniny nam kaszle). Jedna noga w wiadrze, łomot niesamowity, wystraszona Linda zerwała się z miejsca – ale bystrzak nie da sobie w kaszę dmuchać – z wiadrem na nodze wisi u pyska kobyły i daje się wlec nieporadnie ciągnąc za sobą wiadro. W rezultacie Linda cofając się w panice (hałas od wiadra, kałuża pod nogami, ból w pysku od wędzidła) straciła pod nogami brukowany chodnik i wpadła w miękki piach wywalając się na bok. Padając skosiła nogami bystrzaka, który fajtnął widowiskowo w żywopłot. Przerażona klacz zerwała się i ruszyła na oślep – prosto w belę słomy. To ją wyhamowało na tyle, że zdążyłam podbiec i złapać wodze. Drżącą i spoconą, odprowadziłam do boksu. Bystrzak w żywopłocie skręcił sobie nogę na tym wiadrze. Pomagałam mu wstać – razem z Mirkiem, który klął w żywe kamienie, że mu wiadro pogiął wandal jeden. Przyznam tylko, że jak już facet ochłonął, to przeprosił nas za to zamieszanie i swoją nieuwagę, dodając: „Aż żałuję, że nie widziałem tego z boku – jak kuśtykam z nogą w wiadrze i lecę na łeb w żywopłot”. Piękny widok! Kuba dostał czkawki ze śmiechu, gdy mu opisałam sytuację. Szkoda, że Linda takiego ubawu nie miała, a przy silosie profilaktycznie płoszyła się przez kilka następnych tygodni.

Jesienno-zimową porą szczególnie brak mi bystrzaków. To ten wielki minus braku krytej ujeżdżalni. Choć nasze konie uważają to za wielki plus. Od listopada do lutego pracują nad kondycją pastwiskową, poważna robota zaczyna się wiosną. Dobrze, że można sobie chociaż powspominać letnich dostawców rozrywki :)

Fot. Kuba Lipczyński # Nefryt

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

Jak kupowałam sobie konia

DSC_6982

Zadziwiające, jak każdy nowy wpis generuje mi pomysły na nową opowieść. Nie wiem, czy to ja tak lubię gadać, czy po prostu tyle opowieści w sobie noszę, ale jedno jest pewne – ten blog nie umrze śmiercią naturalną. Tematów mi nie zabraknie. Dziś opowiem Wam, jak kupowałam sobie wymarzonego konia.

Rzecz działa się już po śmierci Esauła, nadal pozostawałam bez własnego, czołowego konia i choć jeździłam na wielu z naszego stada, to wśród całej 30-tki nie mogłam znaleźć towarzysza, z którym mogłabym się blisko zaprzyjaźnić. W tym właśnie czasie zadzwonił do mamy znajomy handlarz z informacją, że ma nowe konie. Byliśmy wtedy zapchani koniną, nowa stajnia wciąż w budowie, stado tłoczyło się w korytarzu starej stajni z braku miejsca. Rodzice nie zamierzali dorzucać do stawki kolejnych zawalidróg, ale ponieważ obie z mamą jesteśmy ciekawskie to skorzystałyśmy z okazji na małą wycieczkę i pojechałyśmy obejrzeć konie. Absolutnie nie miałam wtedy zamiaru kupować konia; taki pomysł nawet mi do głowy nie przyszedł, choć czołowego nie miałam. Po co kupować, skoro jest 30 koni, na których mogę jeździć? Nie jestem małą dziewczynką i nie muszę mieć swojego własnego tęczowego jednorożca. A jednak. Okazało się, że w głębi duszy marzę o My Little Pony i wszystkie moje kolejne działania tylko uwypuklały ten dziecinny zamysł.

Handlarz pokazał nam kilka koni: przeciętnych, zaawansowanych wiekowo, bez szczególnych talentów. Na końcu wyprowadził wałacha, a mi zabiło mocniej serce. Koń był przepiękny: wysoki, mocny, na cienkich nogach i z małą, zgrabną główką. Był skarogniady – czarny jak kruk, a nogi do wysokości stawów skokowych miał przypalane rudym brązem; tak samo wybarwiony miał pysk. Między oczami miał śnieżnobiałą gwiazdkę. Był zdenerwowany nową sytuacją, więc rozglądał się wokół bystrymi oczami, uszy miał nastawione na sztorc i ogon w górze. Biegał na lonży jak skrzydlaty pegaz – w kłusie wysoko podnosił przednie nogi, faza zawieszenia była niemal namacalna; galop miał okrągły, miękki. Gdy tak biegał w kółko na lonży z rozdartymi chrapami i rżał, spojrzałam na mamę. Widziałam, że na niej też zrobił wrażenie. No nic, podziękowałyśmy i ruszyłyśmy w drogę powrotną. W samochodzie gadałyśmy jedna przez drugą – jaka uroda, piękny ruch, temperament. Mama ubolewała, że nie uda jej się przekonać ojca do zakupu; ja powoli snułam plan przekonania Kuby. Cały wieczór widok wałacha nie schodził mi sprzed oczu. Rano oznajmiłam Kubie, że zdecydowałam się wydać wszystkie swoje oszczędności na zakup konia. Uznał, że palma mi zdrowo odbija, ale nie protestował – rób, co chcesz, wywal kasę na kolejnego konia, skoro Ci zależy. Przedyskutowałam z mamą wszelkie za i przeciw i decyzja zapadła – jedziemy po konia. Wybrałam z bankomatu wszystkie oszczędności, wahając się w myślach nad rodzinnymi wczasami, które chciałam z tych pieniędzy opłacić. Pojechałyśmy. Handlarz zrobił wielkie oczy na nasz widok – przecież nie zdecydowałyśmy się na zakup, on już konia sprzedał. Byłam zrozpaczona. Wałach poszedł za 60% kwoty, którą byłam gotowa za niego dać. Zdaje się, że handlarz był w równie wielkiej rozpaczy, gdy mu powiedziałam, ile skłonna byłam zapłacić. Zadzwonił do faceta, który kupił konia, ale tamten nie był zainteresowany żadną propozycją – ani odkupieniem w wyższej cenie, ani wymianą na inne zwierzę, zero kooperacji. Wałacha kupił do bryczki i jest z niego zadowolony. Handlarz podał mi adres i nazwisko gościa – powiedział, że facet na jakiejś zapadłej wsi hoduje kury i od czasu do czasu zaprzęgiem jeździ. Wróciłyśmy z mamą do domu. O ile wcześniej jeszcze miałam jakieś wątpliwości, co do zasadności mojej zachcianki, to w obliczu niedostępności mojego marzenia, poczułam, że świat mi się wali. Wydawało mi się, że ten koń narodził się po to, by mnie na grzbiecie nosić. Kuba miał ubaw po pachy. Już w momencie moich targów z handlarzem, Kuba krztusił się ze śmiechu, gdy fachowo od razu rzuciłam cenę maksymalną, prawie połowę większą niż wycena handlarza. W nosie miałam kasę – chciałam konia! A tu taki klops. Nowy właściciel jawił mi się jako bezczelny cham, który podstępem mi konia sprzed nosa sprzątnął! W wyobraźni stworzyłam sobie oczywiście obrazek: biedny wieśniak, dumny właściciel kilku kur-niosek, trzyma konia w szopie i raz w tygodniu jeździ z jajami na targ. Uznałam, że pojadę do niego, zaoferuję tę zawrotną sumę za jego konia, a gdy machnę mu przed nosem gotówką, to jeszcze mnie z wdzięczności cmoknie w pierścień, że tak go wspomogłam finansowo. Następnego dnia wsiadłam w samochód i pojechałam do gościa, a Kuba, nadal w szoku z niedowierzania, że się tak zaparłam na tę chabetę, pomachał mi na pożegnanie. Znalazłam wiochę, o której już chyba Bóg  i ludzie zapomnieli. Znalazłam też dom mojego kurzego biedaka. Zatkało mnie. To nie była wiejska chatynka łatana guanem. To był pałac, ogrodzony murem, z kamerami i pełnym monitoringiem, a na podjeździe stała fura Bonda. Tak, owszem, facet hodował kury. Miał, niech go szlag, największą fermę kurzą, jaką na oczy widziałam. Posesja jak u Carringtona. Posiedziałam chwilę w samochodzie pod bramą, a potem wrzuciłam wsteczny i wróciłam do domu. Nawet nie zadzwoniłam domofonem. Po co? Jeśli miałam nadzieję, że na widok żywej gotówki facet padnie na kolana i będzie bił przede mną pokłony, to chyba byłam nie w tej bajce. W domu przywitał mnie chóralny śmiech, a Kuba tarzał się po ziemi. Tylko mama była pełna zrozumienia: nie poddawaj się, do odważnych świat należy, dzwoń do gościa i negocjuj. Zachęcona cheerleaderskimi popisami mamy, zadzwoniłam. Wyjaśniłam sytuację, powiedziałam, że wiem, za ile konia kupił i ile ja mogę za niego dać. Facet był sympatyczny, ale parcia na interes życia nie miał:

-„Proszę pani, ja tego konia nie sprzedam ani za tyle ile pani daje, ani za dwukrotnie czy pięciokrotnie więcej. Ten koń to skarb, za żadne pieniądze go nie puszczę. Rozumiem panią, bo sam nie mogę uwierzyć, że mi się tak trafiło. Wałach jest piękny, zrównoważony, inteligentny i posłuszny, a rusza się jakby na paradzie szedł. Nie mógłbym wymarzyć sobie lepszego.”

-„Rozumiem, ale w takim razie niech mi Pan tu nie opowiada, jaki to cud pan zdobył. Lepiej by mi się słuchało, jakby Pan powiedział, że koń jest kulawy, zaczął łysieć, a do tego ledwo łazi”.

-„To jak zacznie łysieć, to ja do Pani zadzwonię”.

Sympatyczny człowiek, naprawdę. Nienawidziłam go oczywiście, ale przyznaję, że załapał humor sytuacji w lot i odpowiadał żartami. W innych okolicznościach mogłabym się z nim zaprzyjaźnić, ale tak to pozwalałam sobie na luksus wieszania na nim psów. Cham i prostak, sprzątnął mi konia sprzed nosa, bezczelny cwaniak, niech upadnie mordą na jeża.

Sprawa mojego tęczowego kucyka nadal we mnie tkwiła. Kuba, widząc jak się gryzę, obiecał, że w prezencie przywiezie mi ogiera małopolskiego, którego wyszukał gdzieś głęboko w Polsce. Doceniałam gest, ale jak mała dziewczynka tupałam nogą: „Nie chcę! Miał być tamten, a tak to żaden!” Kobiecą logiką przetłumaczyłam sobie, że zakup konia to bezsensowny pomysł – mam trzydzieści koni do wyboru, po co mi trzydziesty pierwszy? Wałach był mi przeznaczony, inny koń to bezsens. Tego, że sam wałach był bezsensem, nie widziałam.

I tak sobie żyłam, chlipiąc w duchu za koniem, którego widziałam przez 15 minut, a uznałam za naznaczonego logo czubajka.pl na łbie. Aż pewnego dnia zadzwonił do mnie telefon:

-„Pani nadal chce tego konia, co nie łysieje?”

-„A nadal nie łysieje?”

Roześmiana i podekscytowana pobiegłam do Kuby. Kupuję konia! Jedziemy, zaczepiaj bukmankę, mój koń na mnie czeka! Kuba ściągał mnie na ziemię: „Opanuj się, nie zastanawia Cię, dlaczego facet nagle chce się pozbyć konia? Coś tu ewidentnie śmierdzi.” Wyśmiałam go. Facet ma problemy finansowe, sam się przyznał, halę nową stawia i gotówki potrzebuje. Kuba popukał się w głowę, ale nauczony doświadczeniem pożycia małżeńskiego z takim wulkanem emocji, jakim jestem, poszedł zaczepiać bukmankę, kręcąc z politowaniem głową. Mama też była sceptyczna, ale ja już miałam w ręku kopertę z moimi oszczędnościami i przebierałam nogami w miejscu, ciesząc się, że jadę po swojego rumaka. Na miejscu Kuba z mamą mieli okazję obejrzeć z bliska posiadłość Carringtona. Sam Carrington okazał się wesołym człowiekiem, sypiąc żartami o łysej szkapie wyprowadził ze stajni wałacha. Mojego wałacha. Tego, który miał na imię Koń Ani Lipczyńskiej. Trochę oklapłam. Koń, jak koń. Przeciętny kłapak zmęczony życiem. Kuba, który go wcześniej nie widział, spojrzał na mnie i mamę, jak na dwie idiotki. To tę chabetę opisywałyśmy jako najszlachetniejszego rumaka, którego kopyta dotykały ziemi? Pieniądze, które miałam w kieszeni, nagle wydały mi się mocno przesadzone. Osiodłałam konia, który stał spokojnie jak kukiełka i nie okazywał żadnego zainteresowania tym, co się wokół dzieje. Mama podeszła bliżej i bez słowa wskazała na jego bok: chodził ciężko, zapadał się mocno, gdy koń robił wdech. Podeszłam do pyska – z nosa ciekły mu bezbarwne smarki. Carrington, na mój pytający wzrok wyjaśnił, że wałaszek się zaziębił, katar i tyle. Wsiadłam bez słowa. Pojeździłam na nim chwilę na placu, po  zagalopowaniu koń sprawiał wrażenie, że ma ochotę wypluć własne płuca. Carrington dowodził jeszcze, że to tylko przeziębienie, wczoraj konik był podobno jeszcze jak ta lala. Podkuruję go i będę miała wierzchowca jak złoto. Zrezygnowana zaproponowałam, żeby go sam podkurował i za dwa tygodnie przyjadę i wezmę, zdrowego jak koń. O, do tego czasu to on już stu kupców znajdzie. Życzyłam mu powodzenia i wróciłam do domu z kasą w kieszeni. Kupca nie znalazł, dychawica pogrążyła zwierzaka na maksa. To był ten powód, dla którego nagle zmienił zdanie i zdecydował się sprzedać mi konia, którego zarzekał się nie wypuszczać z rąk za żadne pieniądze. I tak się skończyła moja przygoda z kupowaniem własnego konia.

Pełna współczucia mama w ramach pocieszenia dała mi Sukcesję. Nie pocieszyło mnie to wtedy, ale dziś wiem, że jak zwykle miałam w życiu szczęście. Suzi jest dobrym czołowym. Nie przyjacielem, ale wzorowym partnerem. A ja wiem już, że nic na siłę. Mam całe stado koni, na których grzbiet mogę zarzucić swoje siodło. Wiem, że kiedyś włożę je na grzbiet konia, który będzie drugim Esaułem. Wiem.

Fot. Kuba Lipczyński

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

Moje konie czołowe – krótki przegląd

DSC_0291

Praca w stajni rekreacyjnej, położonej nad morzem, najczęściej wiąże się z prowadzeniem wyjazdów grupowych na plażę. Bliskość brzegu morza to największa atrakcja i atut naszej stajni, nic więc dziwnego, że przez całe lato wyjeżdża się z klientami w tereny, a praca na padoku spada na dalszy plan. Do prowadzenia takich wycieczek z klientami potrzebny jest dobry koń czołowy. W ciągu 10 lat miałam ich kilka. Lepsze, gorsze, nie zawsze idealne, ale każdego dobrze pamiętam.

Pierwszego konia czołowego doradziła mi mama. Nie miałam wtedy jeszcze uprawnień instruktorskich, ale wyjazdy już prowadziłam, bo w tych zamierzchłych czasach taka samowolka była dozwolona. Pierwszy sezon przepracowałam razem z Raszdim. Okazał się wspaniałym przyjacielem i beznadziejnym czołowym. Posłuszny, kochany, wierny – i tchórz nad tchórze tchórzem poganiany. O ile w szeregu spisywał się na medal, to jako koń czołowy na okrągło fundował całej grupie nagłe uskoki i wpadanie w krzaki. Wiadomo – jeśli płoszy się pierwszy koń w szeregu, to reszta nie marnuje czasu na analizę, lecz zwiewa razem z nim. Zaskoczeni klienci (przeważnie dzieci) lądują na glebie. Potem ryk, pocieszanie, wycieranie zasmarkanych nosów i możemy ruszać dalej. Stępem. Samym stępem. Z tego też powodu trzeba było zdjąć Raszdiego z tej poważnej funkcji i oddać ją w bardziej opanowane i zrównoważone ręce (kopyta). Dodatkowo, zaczęło mi brakować koni do szeregu – takich grzecznych, bezproblemowych, akurat dla dzieci i słabszych jeźdźców. Raszdi w szeregu idzie jak marzenie, potrzebowałam go jako konia dla klientów, a sama musiałam się przesiąść na konia, którego mniej zaawansowanym klientom strach dawać.

DSC_3773

Raszdi i ja – on był jeszcze b. siwy, ja b. blond :)

Kolejna rada mamy – bierz Heńka. Heniuś rzadko był powierzany klientom, bo miał miękki pysk a twarde zasady – szarpiesz=spadasz. Do tego kochał galop, a fakt, że jeździec galopu nie kochał i nie chciał, Heniek ignorował. Był ulubionym koniem Wojtka, który wtedy jeszcze mało jeździł, a terenów nie prowadził w ogóle. Na grzbiet Heńka siadał w jednym celu – ostra dzida! Galop na maksa, trochę szaleństwa i ścigania, a potem powrót do stajni. Henryk był idealny do takich eskapad, szkoda tylko, że potem każdy wyjazd w teren traktował jak wyścigi. Prowadziłam na nim jazdy przez cały sezon i kochałam go za energię, zapał i dobre chęci. Nie okazywał zmęczenia, zniecierpliwienia; do tego był odważny i nigdy, co jest ewenementem, nigdy się pode mną nie spłoszył, nie uskoczył, nie przestraszył, nie odmówił ruchu do przodu. Ideał. W kolejnym roku zaczął już jednak podkreślać swoje problemy z kręgosłupem – zrzucał jeźdźców, buntował się przy wkładaniu siodła. Został wyłączony z pracy. Potrzebowałam nowego czołowego. A szkoda. Do dziś wspominam Heniusia z sentymentem.

DSC_2089

Heniek nie lubił pływać

Mama zdecydowała po raz trzeci – bierzesz Czubajkę, moja droga, chcesz czy nie. Nie chciałam. Niesympatyczna, podła i niestabilna. Nie tylko w sensie psychicznym niestabilna, ale też fizycznym. Czubajka chodzi jak eteryczna, zwiewna panieneczka – stawia nogi blisko siebie i zawsze mam wrażenie, że zaraz straci równowagę. Do tego nie dawała mi się ubrać w boksie, zwiewała przede mną na pastwisku, a w terenie bała się własnego cienia i fundowała grupie jeszcze lepsze latanie po krzakach niż Raszdi. Na moje nieszczęście konie dość szybko zorientowały się, że czołowa nie ucieka, a tylko nagle uskakuje i można jej nie naśladować, bo ułamek sekundy potem już stoi w miejscu. Kiedy okazało się, że płochliwa Czubajka nie ciąga za sobą grupy i nie naraża bezpieczeństwa jeźdźców, nie miałam wymówek i musiałam pracować na niej. Jeśli ją w tamtym okresie lubiłam, to chyba za to, że jest taka ładna. W tamtym czasie była miss naszej stajni i prezentowała się najlepiej wśród oślich chudzin jak Raszdi, niezgrabnych krów z łbem jak wiadro (no przecież Nefryt) czy kraczatych Kasztanów. Poza urodą arabki-kuhailanki nie reprezentowała sobą nic, czym mogłaby mi zaimponować. Męka. Najpierw problem, by tę wredną małpę osiodłać. Potem dwie godziny w terenie i naciągnięte wszystkie ścięgna w szyi – uskakiwała nagle i zawsze tak mnie zaskoczyła, że aż mi coś pstrykało w szyi. Nie muszę też dodawać, jak nieprzyjemne jest takie nagłe zaskoczenie – aż mnie zatykało z wrażenia. Płoszyła się zawsze i wszędzie – po tylu terenach dziennie, pokonywaniu tych samych tras zawsze znalazła nowe miejsce, by zaskoczyć mnie nagłym uskokiem. Nie umiałam wytłumaczyć tego racjonalnie – bała się duchów, nienaturalnego (oczywiście wg niej) ułożenia patyków czy szyszek, szmerów, światła i cienia, samej siebie. Wybawieniem była dla mnie możliwość wyjazdu na grzbiecie innego konia. Czasem, gdy Dziadek nie miał zaplanowanych wyjazdów, brałam jego Arbę. Od czasu do czasu siadałam na tego konia, który aktualnie nie był mi potrzebny w szeregu – Raszdi, Nefryt, Hetman. Nieodmiennie jednak musiałam wracać do Czubajki i po jakimś czasie odkryłam, że zaczynam ją lubić. Przyzwyczaiła się do mnie, zaczęła ufać i stała się grzecznym w obsłudze kumplem. Płoszyła się nadal, ale ponieważ przed terenem była tak sympatycznym misiem, który dawał się głaskać i chuchał mi w twarz mechatymi chrapami, wybaczałam jej, że jest rąbnięta. Wkrótce powtórzyła się historia z Raszdim – Czubajka nadawała się w szereg, gdzie nie stresowała się tak, jak na pierwszej pozycji, a poza tym stała się bezpiecznym koniem dla klientów. I w ten swój szereg poszła. A ja już miałam następcę.

DSC_2239

Czubajka w wodzie się nie płoszy :)

W tym czasie udało się zrealizować moje wielkie marzenie – odkupiliśmy Esauła ze Stada Ogierów. Był kwintesencją konia czołowego: bardziej przyjacielski i posłuszny niż Raszdi, odważny i energiczny jak Heniek, piękniejszy niż Czubajka (w końcu to jej ojciec). Kochałam go na zabój. Nigdy mnie nie zawiódł, nigdy się nie buntował, szedł jak czołg i dawał poczucie bezpieczeństwa. Problematyczne było tylko to, że był ogierem – nie zawsze miałam możliwość podejść do klienta, który spadł, zgubił palcat, czy po prostu chciał mi dyskretnie zgłosić jakiś problem. Gdy miałam w grupie jakieś dzieci, zazwyczaj brałam Czubajkę. Esauł był towarzyszem w wyjazdach ze znajomymi i przyjaciółmi. Żadnego konia nie kochałam tak, jak jego. Miał wady – był strasznie niewygodny. Zupełnie mi to nie przeszkadzało, choć Kuba z Wojtkiem twierdzili, że powinnam dostać medal za to, że tyle godzin spędzam w jego siodle. Gdy zaszłam w ciążę mama zdecydowała, że Esauła należy wykastrować, by można było powierzać go klientom. Był już wtedy zaawansowany wiekowo, ale zabieg się udał i mój Sułek mógł wreszcie swobodnie biegać po pastwiskach z resztą stada. Padł nam trzy lata później, a ja znowu zostałam bez konia czołowego, co nie bolało aż tak, jak to, że zostałam bez przyjaciela. Esauł był moją końską miłością, jego strata boli do dziś.

DSC_2487

Esauł – wreszcie mój!

Po Esaule, którego wybrałam i wywalczyłam sama, po raz kolejny konia czołowego wybrała mi mama. Dostałam Sukcesję, bo mama nie chciała dawać jej klientom ze względu na jej nadwrażliwość i delikatność. Nie chciałam, broniłam się rękami i nogami. Sukcesję obserwowałam, gdy chodziła pod Wojtkiem – nerwowa, zlana potem, z błyskającymi białkami oczu i trzepiąca łbem jak dziewczynka w „Egzorcyście”. O, dziękuję bardzo. Od czasu do czasu siadałam na Bolka, ale mój kręgosłup zasługuje na lepsze traktowanie; nie spotkałam jeszcze tak niewygodnego konia. I wtedy postanowiłam kupić sobie konia. Kiedyś opiszę Wam, jak walczyłam o karego wałacha, bo wierzyłam, że narodził się po to, by mnie nosić na grzbiecie:) Z moich planów nic nie wyszło, a mama uznała, że w prezencie da mi Sukcesję i temat będzie załatwiony. I tak wylądowałam w siodle Suz i siedzę tam do dzisiaj. Polubiłam ją.  I to już pierwszego dnia – za to, że gdy wróciłyśmy z jazdy, była suchutka i spokojna, czym zaskoczyła nawet mamę, bo dotychczas znałyśmy ją jako spoconego nerwuska. Na wytoku chodziła pode mną kilka razy – szybko przestał być potrzebny. Palcata nie używam. Sukcesja szybko nauczyła się mi ufać, i choć jestem pewna, że mnie nie polubiła (bo ona jest taka niesympatyczna i niedotykalska), to z pewnością lubi nosić mnie na grzbiecie. I tak sobie trwamy w tej dziwnej symbiozie, lubiąc i nie lubiąc się nawzajem.

DSC_3936

Sukcesja

Nadal marzę o przyjacielu na miarę Esauła. A najlepiej, by skomponowano mi go z miksu moich dotychczasowych czołowych: charakter Raszdiego, energia, odwaga i zapał Heńka, uroda i szybkość Czubajki, wygodne chody Arby, maść i gabaryty Sukcesji i nade wszystko – ta więź, jaką dał mi ze sobą nawiązać syn pustyni – Esauł. I gdzieś tam jest ten koń, a ja jeszcze usiądę na jego grzbiecie. I nie zejdę, dopóki geriatryczny balkonik nie będzie mi przeszkadzał.

Fot. 1. Olga Przyjemska # Esauł

Fot. 2-6 Kuba Lipczyński

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

Tribute – Stanisław Burman i Arba

foto 117

Dziadek Kuby – Stanisław Burman był nieprzeciętnym człowiekiem. Dziś takich mężczyzn już nie ma. Żałuję, że miałam tylko 6 lat na obcowanie z nim i uczenie się od niego. Nie żałuję, że wyszłam za mąż tak, a nie inaczej, skoro dało mi to szansę na poznanie go. To jeden z wielu plusów mojego zamążpójścia, o minusach innym razem:) Sama swoich Dziadków nie miałam możliwości poznać – nie doczekali możliwości bycia dumnymi ze swojej wnuczki, a wierzę, że byliby, bo wszyscy Dziadkowie są. Może dlatego tak przylgnęłam do Dziadka, którego zdobyłam w osobie Stanisława Burmana. I zakochałam się w nim bez pamięci!

Razem ze swą ukochaną klaczą Arbą stanowili rozpoznawalną parę i na zawsze wpisali się w krajobraz usteckiej plaży. Zawsze będę pamiętać taki obrazek – Dziadek, szurając oficerkami po bruku stajennego dziedzińca wchodzi do boksu Arby. Podczas siodłania zmuszony jest zapodać sobie nitroglicerynę doustnie, bo serce już słabe i nie działa jak trzeba. Z opuszczoną głową wychodzi z Arbą przed stajnię, do czekającej na niego grupy. Kobyła z opuchniętymi nogami, siwa i epatująca starością ze znużonych życiem oczu. I stary człowiek, który z trudnością wkłada nogę w strzemię. Ląduje w siodle i obrazek zmienia się diametralnie – koń staje na baczność, unosi łeb z iskrą w oku i zaczyna tańczyć z jeźdźcem po dziedzińcu. Dziadek, z determinacją i męską siłą trzyma wodze i donośnym głosem wylicza kolejność koni w zastępie. Ruszają – Arba capluje i rzuca łbem jak zwariowany młodzik, pełen energii Dziadek, wyprostowany i dumny prowadzi grupę. Zawsze podejrzewałam, że w krzakach w lesie ma ukryte brony i podczepia je do Arby, gdy już nie widzimy, by dać sobie radę z jej wybujałym temperamentem. Nie zapomnę też szalonych galopów, które ta para serwowała na plaży. Pęd Arby zmuszał konie do takiego wysiłku, że hamowały na jej zadzie opryskane piachem i morską wodą i zlane potem od stóp do głów. Dziś takich galopów już nie robimy. Żaden z koni czołowych takiej prędkości nie rozwinie, no może Czubajka, ale czołowy z niej kiepski, więc rzadko w tej roli występuje. To se ne wrati, moi drodzy.

Wzajemne przywiązanie Arby i Dziadka stało się już legendą. Dawno temu Arba rozpruła sobie klatkę piersiową na drzwiach stajni. Podniecona wpadła galopem do stajni, gdy usłyszała włączony gniotownik do owsa. Stajenna brama była wtedy zamykana siatką, do połowy wysokości. Na tym prowizorycznym ogrodzeniu (zlikwidowanym zresztą po tym wypadku) Arba zawisła rozrywając sobie klatkę piersiową. Wezwany weterynarz nie wiedział, w co ręce włożyć. Zdecydował, że na usilne prośby Dziadka spróbuje konia zszyć, ale gwarancji nie daje. Zszywanie trwało b. długo – poharatane mięśnie, naczynia krwionośne, w końcu płat skóry. Podczas zabiegu Arba stała jęcząc i opierając łeb o ramię Dziadka. Ten głaskał ją po łbie i szyi, a mama przysięga, że klacz płakała – łzy leciały jej z oczu prosto na jeździecką marynarkę Dziadka. Czekała ją jeszcze długa rekonwalescencja – to wtedy straciła przywództwo w stadzie, a po powrocie na pastwisko już go nie odzyskała.

Nie tylko Arbie Stanisław Burman dawał poczucie bezpieczeństwa i komfort w strachu. W tereny z nim jeździli Ci, którzy nie czuli się dobrze w zastępie prowadzonym przez mamę, chłopaków, później mnie. Dziadek emanował pewnością siebie, był cierpliwy i łagodny. Kochałam go, ale zagadką jest dla mnie to, że ludzie chcieli z nim jeździć. Caplująca Arba wciąż zrywała grupę do kilkukrokowych zakłusowań, które kończyły się gwałtownym hamowaniem na zadach. Jeźdźcy co chwilę musieli podskakiwać w rytm kłusa i za moment lądować na szyjach koni przy hamowaniu. Męczarnia. A jednak tereny z tą parą uwielbiali wszyscy – jedna klientka powiedziała mi, że nigdy z nikim innym by nie pojechała, z panem Burmanem czuje się bezpieczna nawet w tym ostrym galopie. Wierzę jej. Wystarczyło spojrzeć na tego mężczyznę – wyprostowany, elegancki (zawsze pod krawatem!), z furażerką lub kapeluszem kowbojskim na głowie, emanował spokojem i pewnością siebie. Z nim nic nie mogło się stać!

Stanisław Burman był supermanem swoich czasów. To był mężczyzna, taki prawdziwy i twardy. Nie bał się niczego. Jeździć nauczył się już po 50-tce, a układał u nas surowe konie. Z upływem czasu obowiązek ten spadł na chłopaków, ale pierwsza stajenna młodzież i świeżyna była układana przez Dziadka. Do tego polował całe swoje życie – był wielokrotnym mistrzem w zawodach strzeleckich. Kochał zwierzęta i przyrodę, a polowania były, paradoksalnie, tego wyrazem. Liczebność zwierzyny łownej należy regulować. Dziadek robił odstrzały selekcyjne i hodowlane. Dokarmiał zwierzęta leśne zimą, wiele lat pracował jako strażnik przyrody. Kiedyś powiedział mi, że do strzelonego zwierzęcia należy podchodzić powoli, z opuszczoną głową i nabitą bronią. Uznałam, że to kwestia ostrożności – a nóż taki odyniec nie jest martwy, a ranny i zerwie się do szarży? Dziadek powiedział: „To też. Ale przede wszystkim chodzi o szacunek do tego, komu odebrałeś życie”. Zresztą odstrzały Dziadka nie podnosiły się – trafiał zawsze bezbłędnie w komorę serca i zwierzę „padało w ogniu”. Po jego śmierci odkupiliśmy kiedyś od myśliwego z Koła Łowieckiego dzika – był strzelony w tylną nogę. Śrut rozorał całą szynkę. Zmarnowane mięso i dużo cierpienia. To jest myśliwy? Uwielbiałam słuchać opowieści z polowań. Podziwiałam Dziadka, szanowałam. Pamiętam, jak w ostrym mrozie chodził po lesie z workami kukurydzy, by dokarmiać dziki. Chodziłam razem z nim – z zamarzniętymi smarkami w nosie, odmrożonymi uszami i zgrabiałymi rękami, nosiłam siano dla jeleni i saren, sprawdzałam zryte przez dziki miejsca, by wiedzieć, gdzie rzucać kukurydzę. Dziki podchodziły do miejsc karmienia nawet w naszej obecności. Kiedyś Dziadek próbował ustalić, o której godzinie się tam pojawiają. Zamontował stary budzik przy sośnie, wraz ze skomplikowanym systemem żyłek i nitek, które miały zostać przerwane racicami i zatrzymać wskazówki, tak byśmy wiedzieli, o której godzinie dziki żerują. Któregoś dnia budzik ten znikł – Dziadek wrócił oburzony, że ludzie to już wszystko kradną, nawet stare zegarki w lesie. Kolejnej wiosny strzelił odyńca – przy tylnej nodze dzika znalazł swój budzik, zaplątany nicią. Dzik maszerował z nim prawie trzy miesiące, musiał mieć pełen szacun na dzielni z takim roleksem na łapie :) Jako Strażnik Przyrody Dziadek walczył z kłusownictwem, sprawdzał zasadność odstrzałów, prowadził pogadanki o przyrodzie w szkołach dla dzieci i młodzieży. Całymi nocami obserwował jelenie na rykowiskach, fascynowała go przyroda i jej odwieczne prawa. Po śmierci Dziadka mama zaczęła odmawiać wynajmowania pokoi dewizowym myśliwym. To bydło strzelało nawet warchlaki, a ucięte łby jeleni z porożami przynosili do domu. Gdzie ten szacunek? To rzeźnicy, nie mają nic wspólnego z ideą myślistwa, którą wyznawał p. Burman.

Pewnego lata Arba przewróciła się z nim w pełnym galopie na plaży. Wpadła przednimi nogami w łachę piachu i fiknęła ostrego kozła. Dziadek pikował z niej na główkę i uderzył w ziemię barkiem. Wrócił na koniu do stajni i podjechał autem do szpitala, gdzie stwierdzili wypadnięcie ze stawu i kazali zgłosić się na nastawienie. Dziadek wrócił do stajni na kolejny umówiony teren i pomimo naszych protestów pojechał z grupą, obiecując, że zgłosi się do lekarza od razu po powrocie. Gdy wieczorem wykonano mu zdjęcie rentgenowskie, okazało się, że bark jest nastawiony. Arba nastawiła mu go na wodzach – w pysku miała kompletny beton, szarpała i rzucała łbem tak, że kiedyś dostałam  od niej z główki w daszek toczku. Standardem było, że wracałam z jazdy na niej cała opluta, bo gdy rzucała łbem z zaślinionego pyska zawsze spadały mi na ramiona, toczek, twarz smużki śliny. Rzucała łbem tak mocno, że siedzący na niej jeździec widział gwiazdkę na jej czole. Dziadkowi najwyraźniej nigdy to nie przeszkadzało – nie chodziła pod nim na wytoku, nie stosował żadnych patentów, a wędzidło miała lekkie, oliwkowe. No i bark mu nastawiła, znachorka jedna.

Jednej z ostatnich zim życia p. Burmana Arba zachorowała. Słabła, nogi jej puchły, przestała jeść. Dziadek postał chwilę w jej boksie, przyszedł do kuchni i powiedział: „Arba odchodzi. Cokolwiek się z nią stanie, ja pójdę za nią”. Mama wpadła w panikę – ten uparty człowiek straci zupełnie chęć i siłę do życia, jeśli Arba padnie. Podawała klaczy leki na wzmocnienie, owijała nogi okładami leczniczymi, poiła kobyłę preparatami odżywczymi. Ze wszystkich sił walczyła z tym, z czym walczyć się nie da – starością.  Arba doczekała kolejnej wiosny. A Dziadek z nią.

Jeździł u nas na wielu koniach. Idealnym przyjacielem i partnerem była tylko Arba. Kochał ją tak,  jak wszystkie kobiety swojego życia – bez pamięci i na zawsze. Gdy leżał w szpitalu, z którego już miał do nas nie wrócić, poprosił, by na ostatnią drogę włożyć mu do kieszeni marynarki kosmyk z grzywy Arby. Kuba zrobił łącznie (w obie strony) prawie 1000km, by zawieźć do szpitala włosie z grzywy i ogona Arby. I nikt z nas nie uważał tego za głupotę.

Po jego śmierci wybrałam się w teren na Arbie. Wyprowadziłam starą i słabą kobyłę i czyściłam ją przez godzinę. Masowałam szczotką spuchnięte nogi, wyczesywałam zgrzebłem sierść, którą z racji wieku Arba coraz słabiej zmieniała, wymyłam jej ogon, przerwałam grzywę. Wojtek, który wpadł do stajni na swój trening rzucił mi w biegu: „Co, odpicowujesz ją do trumny?” Kochaliśmy ją wszyscy i żal nam było patrzeć, jak gaśnie. Nawet, gdy stała już nad grobem. Pojechałam na łąki. Lubiłam na niej jeździć, za życia Dziadka rzadko siadałam na jej grzbiecie, bo i tak miała dobrą porcję pracy. Była najwygodniejszym koniem, na jakim siedziałam. Ona nie kłusowała – ona płynęła; nie galopowała – frunęła jak Pegaz; o stępie nie ma co mówić, wybaczę jej, że tego kroku nie znała. Nie znam konia, który by tak nosił. Mam nadzieję, że kiedyś takiego znajdę. Była niesamowita. Miałam cichą nadzieję, że Arkana, jej córka ma taki krok. W tym roku po raz pierwszy wsiadłam na Arkanę (jest klaczą prywatną, właściciel dzierżawi boks w naszej stajni). Arkana nie ma nawet startu do matki. Arba niosła delikatnie, miękko, komfortowo jak w fotelu. Jazda na niej to było SPA, marzę, że uda mi się to jeszcze kiedyś poczuć w siodle. Wkrótce po tym ostatnim spacerze Arba odeszła. I pewien etap w życiu stajni skończył się na dobre.

Stanisław Burman i Arba nadal tkwią w pamięci nie tylko tych, którzy ich znali, ale i tych, którzy spotkali tę parę na swojej drodze. Wielokrotnie widywałam zdjęcia eleganckiego starszego pana w kapeluszu na dorodnej gniadej klaczy na plaży w gazetach hippicznych i to nie tylko w Polsce. Pamiętają ich wszyscy mieszkańcy miasta Ustka, pamiętają wczasowicze i turyści. Każdego lata ktoś z  klientów pyta o p. Burmana. Przyjeżdżają Ci, którzy z nim jeździli w tereny; Ci, którzy zaczynali naukę na lonży pod jego okiem, i Ci, którzy po prostu spotkali go w lesie czy nad brzegiem morza i mieli okazję porozmawiać. Dziadek często stawał w terenie, by porozmawiać z przechodniami. Jeszcze częściej zsiadał z konia, by takich zachwyconych spacerowiczów wsadzić na Arbę na pamiątkową fotkę. I potem przesyłali mu te zdjęcia do domu: całe stosy zdjęć zupełnie obcych nam uśmiechniętych ludzi, siedzących na koniu w spodenkach plażowych i plastikowych klapkach. Przeglądałam ostatnio tę zabawną galerię – są tam zdjęcia dzieci, dorosłych, jest pan w garniturze, są dwie zakonnice w czarnych habitach… Po co właściwie wysyłali te zdjęcia? Nie wiem. Ale wiem, że znali p. Burmana i lubili. Wszyscy.

Króciutki opis Arby znajdziecie na stronie firmy mojego męża TROTTER wśród opisu naszych koni. Koło Łowieckie „Bałtyk” zamieściło niewielkie wspomnienie o p. Burmanie na łamach swojej strony. Wszystko, co można napisać, to wciąż za mało, by oddać wielkie serce i miłość do ludzi i zwierząt, jakie miał Stanisław Burman. Żywię nadzieję, że część tego dobra, siły, pozytywnej energii i niesamowitego charakteru odrodzi się w małym imienniku Dziadka, którego ten pierwszy nie zdążył poznać, ale wiedział, że będzie. Był już w drodze, gdy odprowadzaliśmy Dziadka na ustecki cmentarz.

foto 096

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

Śmiechu warte cz. V

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Czy chcę czy nie chcę, to tę serię muszę kontynuować. Statystyki bloga niezmiennie pokazują mi, że najbardziej lubicie i doceniacie te wpisy, w których ośmieszam siebie i innych. Dla jasności dodam – ośmieszanie Was samych też jest dozwolone. „Życie jest śmiechu warte, więc się śmieję” (Cytat pochodzi z jednej z moich ulubionych książek, ulubionego autora, choć pewnie tym, którzy cytat znają lub wygooglują trudno będzie uwierzyć. A jednak – doceniam i uwielbiam!).  No to pośmiejmy się razem:

 Czy ktoś już słyszał, jak dziadek (postać nietuzinkowa, która na pewno pojawi się jeszcze na blogu, a na razie uhonorowany jest  jedynie imieniem nadanym mojemu synkowi) pomagał wsiąść na konia klientce i przerzucił ją przez konia? Pikowała na drugą stronę Kasztana na główkę, potłukła się okrutnie. Mieliśmy problem z zakwalifikowaniem wypadku – czy OC stajni to obejmuje? Na dobrą sprawę babka przecież na koniu nie jeździła, nawet nie siedziała. Dziś można się śmiać, bo jeśli wyobrazicie sobie jak dziadek podrzuca ją za nogę i zrzuca na łeb na kamienny dziedziniec, to musicie przyznać, ze warto było tam być i to widzieć. Klientki żal – upadek był bolesny. Dziś o tym nie myślę i nabijam się bez głębszych refleksji. Lot był wspaniały, godny Ikara!

Zdarzyło nam się też, że klient wsiadający na Czarkę przed stajnią zdołał ją wywrócić. Mocno skrócił lewą wodzę, skręcił jej łeb do środka, a sam tak obciążył swym ciężarem strzemię, że kobyła nie utrzymała równowagi i runęła wprost na niego. Leżał na bruku przygnieciony koniem, a kto widział jak koń wstaje po tarzaniu, ten wie, że musi wykonać zamach całym ciałem. Tak zrobiła Czara rolując się całą masą na biednym kliencie. Widok tego gościa był zatrważający i jednocześnie niewyobrażalnie komiczny – oczy dosłownie, i nie ma tu żadnej przesady, wyszły mu z orbit. Mama była przerażona – podbiegła pytając, jak się czuje i czy wezwać pogotowie. Wstał, z oczami nadal na pełnym wytrzeszczu i zapewnił, że nic mu nie jest. Mama obejrzała go sceptycznie i zasugerowała, że nie wszystko jest OK, bo jego oczy… Facet przerwał wpół zdania: „To nic. Mam chorobę Basedowa”. Zainteresowanym polecam sprawdzić, a w pełni zrozumiecie jak humorystyczny był ten wypadek.

Pewnie wszyscy wiecie, że w naszej stajni organizowane są wyjazdy konno nad morze. Mamy wyznaczone trasy i godziny wjazdów  na plażę. Obowiązkiem naszym jest sprzątanie końskich odchodów. Uciążliwe, ale zrozumiałe. Z tym sprzątaniem związane jest tyle historii, że starczy mi na kolejny wpis. Dziś podzielę się jednym z moich ulubionych. Głupia sprawa, ale chyba wiadomo, że jesteśmy ludźmi i nie zawsze zachowujemy się czy odzywamy zachowując wysoką kulturę. Tak też się u nas przyjęło, że na czynność wypróżniania się koni używamy kilku nie do końca poprawnych określeń. I tak nasze konie nie załatwiają się, a srają, kasztanią, rżną na plaży. Mama wracała kiedyś z wieczornego terenu, a siedząca przed pensjonatem wczasowiczka zawołała do niej: „Jak było pani Aniu?”. Mama znudzonym głosem odpowiedziała: „W porządku, tylko konie mi się zerżnęły trzy razy na plaży”. A wczasowiczka z pełną powagą: „I co, będą małe?”

Ci, którzy jeździli ze mną w tereny na pewno znają opowieść o tym, jak Nefryt zgubił w terenie jeźdźca. Jedna z moich sztandarowych i ulubionych historii. Było tak: Nefryt, z racji swojego wzrostu na ogół chodzi jako ostatni. W czasie długiego odcinka kłusa w pewnej chwili zauważyłam zdziwiona, że srokaty leci obok mnie, bez jeźdźca. Zatrzymałam grupę, zapytałam co się stało? Nikt nie wie, na ścieżce nikogo leżącego nie widać. Gdzie i kiedy Nefryt zgubił swój plecak? Prawdopodobnie długo leciał kłusem za końmi sam, a że był ostatni to nikt nic nie zauważył. Zorientowaliśmy się dopiero, gdy wyprzedził i kłusował zadowolony bokiem, wyprzedzając kolejno inne konie. Dlaczego jeździec nie zawołał, nie krzyknął? Wracaliśmy po swoich śladach kaaaaaawał drogi. I znaleźliśmy. Okazało się, że babka nie schyliła się przed gałęzią, a ponieważ koń był wysoki to gałąź ta uderzyła ją w klatkę piersiową i praktycznie zdjęła z konia. Zatkało ją tak, że nawet nie krzyknęła. Nefryt nie przejął się strata balastu i grzecznie kontynuował kłus za grupą. Gdyby nie przyszło mu do głowy wyprzedzać, to pewnie zorientowalibyśmy się pod stajnią. Musielibyście widzieć kobietę, jak szła leśną ścieżką z rękoma w kieszeniach kopiąc po drodze szyszki. Zapewne nie spodziewała się, że po nią wrócimy…

Życie jest śmiechu warte. Szczególnie, gdy zderza się z głupotą.  „Głupich nigdzie na świecie nie brak, a szczególnie w tym kraju!” (ten sam autor, kolejna ukochana powieść). Uwielbiam tę głupotę, która ośmiesza samą siebie. I sama najczęściej właśnie z głupoty robię z siebie pajaca. Wspominałam Wam, jak o mało nie udusiłam się, oplatując sobie uwiąz na szyi? Kuba werkował kopyta Małej, ja znudzona stałam trzymając ją na uwiązie. Gadałam, ziewałam, przebierałam nogami. Trzymanym uwiązem kręciłam jak lassem, biczowałam się końcówką, wiązałam Małej na uszach. Aż w napadzie całkowitego zaćmienia umysłu założyłam sobie pętlę na szyję. W tym momencie Mała odstawiła nogę, Kuba huknął i stuknął ją karcąco, a przestraszony koń uskoczył razem ze mną – wisielcem u pyska. No, przymroczyło mnie. Kubę zatkało. Nawet nie miał siły na mnie krzyczeć. Stał osłupiały, gdy wyplątywałam się z wnyków, rzucił pilnik i nożyk, usiadł na schodach stajni i powiedział cicho: „Kiepsko zainwestowałem. Podobno inteligencję dzieci dziedziczą po matce…”

I żeby nie było – nie żałuję, że Staś odziedziczył inteligencję po mnie. Z ojcem też by nie miał łatwo. Jemu inteligencję zabija nie bezmyślność (jak u mnie i mamy) lecz brawura. Kto normalny szarżuje na ogiera własną wątłą klatą? Kto zastawia pędzącemu koniowi drogę własnym ciałem? Kto wisi na końcu lonży i nie puszcza jej w napadzie uporu, gdy koń wlekąc go po ziemi ściąga mu bryczesy i bokserki? Kto odczula młodego konia klepiąc go po zadzie podczas serii baranków? Kto daje po sobie przejechać bryczką, tylko dlatego, że nie chce się poddać i zapierając się nogami wisi u dyszla w nadziei, że zatrzyma konia? A propos zatrzymywania bryczki. Kiedyś pojechaliśmy sobie bryczką na wycieczkę we trójkę – ja, Kuba i Wojtek. Wesoło było, a ponieważ urządziliśmy sobie drobny piknik z napojami wyskokowymi na bryczce, to po jakimś czasie musieliśmy stanąć na polance, bo chłopaki mają albo mniej pojemne pęcherze od kobiet, albo po prostu fakt, że są tak doskonale skanalizowani ułatwia im decyzję o sikaniu w plenerze. Kuba z Wojtkiem stanęli obok siebie na poboczu, pilnując by nie nalać na własne buty, a ja rozglądałam się za grzybami. Tymczasem Mała wykorzystała okazję – nawróciła i ruszyła do domu bez nas. Gdyby nie szybka reakcja Kuby to pewnie wracalibyśmy kilka kilosów na piechotę.  Jestem mu wdzięczna, że złapał konia, ale posikałam się ze śmiechu, gdy podleciał do Małęj nie zapinając spodni i złapał za pysk stojąc goły i wesoły na drodze. Ponieważ trochę się buntowała, to pochować kanalizację, podciągnąć bokserki i zapiąć mu dżinsy musiałam ja – obie ręce miał zajęte. Wiadomo, że trochę sobie tak postał nago walcząc z koniem, zanim ogarnęłam się na tyle, by mu pomóc. Wojtek tym bardziej nie śpieszył się z pomocą.

Nowych porcji na kontynuację serii mi nie zabraknie. Nie wiem, czy to kwestia braku inteligencji czy po prostu beztroskim i wesołym ludziom los sam zapewnia rozrywkę. Jak by nie było – seria „Śmiechu warte” ma gwarancję dożywotniej obecności na tym blogu. Ekipa stajenna Wam to zapewnia!

Fot. Kuba Lipczyński # Czubajka

 

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

The grass is always greener…

DSC_1576

Jest takie przysłowie angielskie: „The grass is always greener on the other side of the fence” (dosł. trawa jest zawsze bardziej zielona po drugiej stronie płotu). W wolnym tłumaczeniu oznacza nasze polskie: „Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma” czy „Cudze chwalicie, swojego nie znacie”. Mi bardziej do gustu przypada wersja anglojęzyczna, bo obserwacja koni na pastwisku dowiodła mi, że to najwierniejsze odzwierciedlenie rzeczywistości. Przysłowie nie jest oczywiście ukute dla koni, lecz dla ludzi. Bo my też zamiast cieszyć się z tego, co mamy, zaglądamy do sąsiada  i uważamy, że ten to ma zdecydowanie lepiej. Porównujemy się, zazdrościmy, jesteśmy zawistni. Ludzka natura.

Konie, nie znając przysłowia i ukrytego w nim znaczenia, najzwyczajniej w świecie ilustrują je bezwiednie. Na kolokwiach z tzw. Kursu Zintegrowanego na filologii angielskiej zawsze ułatwiałam sobie zapamiętywanie słówek, idiomów, przysłów podstawiając pod nie obrazki z mojej wyobraźni. No, z „grass is always greener” problemów nigdy nie miałam. Nasza konina regularnie szturmuje wszelkie ploty, ogrodzenia, zrywa pastuchy elektryczne w przekonaniu, że będąca poza ich zasięgiem trawa jest bardziej soczysta, gęsta, lepsza. Wydatki finansowe i nakład pracy wkładany w naprawianie połamanych ogrodzeń i pozrywanych lin wydaje się zupełnie bezsensownym wysiłkiem. Gdy tylko ojciec z Kubą złożą do kupy ogrodzenie, konie poświęcają całą swą energię na udowodnienie im, że był to kawał dobrej, nikomu niepotrzebnej roboty. W związku z tym nasze konie całkowicie nieprzepisowo i wbrew zasadom BHP spacerują sobie po włościach nieskrępowane żadnymi płotami. Czasem zawitają do sąsiadów (połamaną ślizgawkę Kuba spawał i naprawiał przez tydzień), czasem wybiorą się pobuszować w zbożu (szkoda, że nie naszym), a kilka razy zdarzyło się, że wybrały się do miasta. Kulturalnie, poboczem jezdni, zgrabnym rządkiem. Odławialiśmy już nasze konie z drogi Ustka-Słupsk przy pomocy radiowozów wstrzymujących ruch, świateł, kogutów i tłumu podekscytowanych gapiów. Klacz Luna upodobała sobie kolegę ze wsi oddalonej o kilka kilometrów. Odwiedzała go regularnie, a gospodarz dzwonił do nas, że nasza kobyła znowu łazi mu po podwórku w towarzystwie jego ciężkiego wałacha. Ojciec jeździł po nią ciągnikiem i przyprowadzał po to, by następnego dnia znowu odebrać telefon. Kolejna nasza klacz – Moneta, sprzedana facetowi, którego pastwisko przylegało jednym bokiem do jeziora codziennie przepływała na drugi brzeg i pasła się do zachodu słońca. Opowiadał nam, że na początku myślał, że mu sąsiad wyciął głupi kawał i zaprowadził konia w ręku naokoło jeziora na przeciwną stronę. Wściekły poszedł po swoja kobyłkę i przyprowadził ją na uwiązie do domu. Następnego dnia to samo. Sąsiadowi zrobił awanturę, że to kawały spod budki z piwem i niech teraz sam sobie leci po konia taki kawał. Pokłócili się konkretnie, nawyzywali, a Moneta tymczasem spokojnie przypłynęła do domu i zameldowała się przy żłobie. Potem facet nie odgradzał jeziora, lecz pozwalał Monecie na te pływackie treningi  i aż do późnej jesieni klacz codziennie płynęła na drugą stronę jeziora w nadziei, że tam „the grass is greener”.

Konie kochają swobodę. To zwierzęta ruchu, do szczęścia potrzebna im przestrzeń i brak przeszkód, by iść w przód. Do tego są bardzo ciekawskie. Ogierowi musieliśmy zrobić okienko, by mógł wyglądać na stajenny korytarz, bo inaczej z wrodzonej ciekawości rozmontowałby swój boks kopytami. Każdy płot intryguje konia i zmusza do badań – co jest po drugiej stronie? Zazwyczaj, tak jak w życiu – lepsza trawa po drugiej stronie to złuda, miraż. Zależy tylko od tego, po której stronie jesteś.

grass

Tu możecie zobaczyć konie, które są wyznawcami teorii „The grass is always greener”: 11 horses who are convinced the grass is always greener on the other side of the fence

Fot. Kasia Sikorska Photography # Limonka

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

Jak pies z koniem

DSC_1066

Koniarze zazwyczaj są psiarzami. Dlatego też psy uczestniczą w stajennym życiu i żyją we względnej symbiozie z końmi. Zdarzają się przykre wypadki, a są też i  końsko-psie przyjaźnie. Czy psy w stajniach są potrzebne? 

To całkiem zrozumiałe, że w stajni są koty. Gdzie ziarno sypie się gęsto, a sianko poleguje na strychu, tam zawsze pojawią się lokatorzy w postaci Mickey Mouse, Jerry, Motomyszy z Marsa, Diddle, Pinky i Mózg czy szczur Remy przebierający w owsie i ubrany w kucharską czapkę. Nasze koty to przybłędy lub nabytki ze słupskiego schroniska. Dzielnie polują i dumnie prezentują zdobyte trofea, układając mysie zwłoki na schodach stajni tak, by Mirek mógł w nie wdepnąć co rano. Zdarza się jednak, że nie dają sobie rady. Widzieliście kiedyś odpasionego szczura w stajni? Takie bydlę prawie dorównuje wagą naszym kotom! A inteligentne i sprytne są tak, że pobiły już IQ mojego męża, o czym Wam jeszcze opowiem. Dość, że walka Kuba:Szczur Senior zakończyła się walkowerem oddanym przez Kubę na ostatniej prostej. Senior codziennie udowadniał mojemu mężowi, że śmieszy go niedocenianie klasy i sprytu przeciwnika, jakim Kuba grzeszył. Do tego zresztą jeszcze wrócę :)

Psy w stajni też były zawsze. Najpierw domowe wychuchane charciki, potem przybłędy-kundelki, aż nastała Buldoża Era i trwa do dziś. Wiecie, że kiedyś buldogi francuskie były wykorzystywane jako psy do tępienia szczurów? Zachęceni historią rasy zdecydowaliśmy się zatrudnić nasze belfegory do odszczurzenia stajni. Wynik meczu Buldogi:Szczury to, niestety, 0:1. Jeden Kapsel okazał choć trochę energii i zapału, bo na widok szczura zwiał w drugą stronę. Cała reszta konsekwentnie ignorowała gryzonie zajmując się polowaniem na koty. W tej sytuacji psy trzymamy dla celów wyżej nieokreślonych: może podoba nam się ich chrapanie, puszczanie baków, całkowita i rozbrajająca bezużyteczność? Nie wiem. Ale są i mają się dobrze.

Trzymane w domu buldożki nie interesują się w zasadzie końmi. Od szczeniaka przywykły do tej atrakcji i jeśli czasem szczekną lub pobiegną za koniem to raczej dla sportu niż w konkretnie określonym celu. Zasada jest jedna – gdzie Mama, tam i psy. Jeśli więc mama lonżuje konia, to ma przy nogach cztery sztuki buldoże, które kręcą się i rozpraszają konia. Trusia, jako młodzik, który jeszcze lubi zabawy, czasem gania konie. Z racji krótkiego pyska i skomplikowanego systemu wdech-wydech gania je raczej krótko. Nie przypominam sobie, by jakiś buldog poważnie oberwał od konia. Krótkonogie grubaski mają małe szanse na znalezienie się w polu rażenia. Inne psiaki obrywały jednak regularnie.

Dunia, charcik włoski, jako doskonały sprinter dawała radę pogonić konia. Przyjęła jednak celnego kopniaka z zadniej nogi i nabawiła się ataków padaczki, które towarzyszyły jej do późnej starości. Koni już nie ganiała. Pikuś, maltańczyk, wyłapał kopa znienacka i stracił oko. Żył jeszcze długo (grzywkę strzygliśmy mu tylko nad jednym okiem, drugie pozostawało zakryte sierścią), ale konie omijał. Kundelek sąsiadów miał mniej szczęścia – Morgan zakończył jego żywot przednimi kopytami. Saba (owczarek niemiecki) czy obecna Kamora regularnie zbierały kopniaki, ale umiejętnie unikały pola największego rażenia. Nasze konie znają psy i na ogół ignorują ich zaczepki. Doprowadzone do pasji ujadaniem czy ganianiem  bez celu po pastwisku, potrafią jednak sprzedać konkretnego kopa. Klienci stajni i spacerowicze spotykani na spacerach zazwyczaj rozumieją zagrożenie i swoje psy trzymają na smyczach, nie dopuszczając w okolice końskich zadów. Zdarzają się też jednostki beztroskie, które swoje psiaki puszczają ze smyczy przy stajni czy pastwisku, a nawet szczują na jeźdźców w terenie (mój ulubiony pan Karzeł Reakcji, spacerujący po lasku z wilczurem i zgłaszający każdy ślad kopyta do Nadleśnictwa, puszczał swojego psa na konie. Niestety, konie mają takie zagrywki głęboko w oczodole i ponieważ Esauł nie zareagował tak, jak bym chciała, to  ja musiałam zdzielić psa palcatem po pysku). Rozsądny i odpowiedzialny właściciel psa nie będzie narażał jego zdrowia czy życia, pozwalając mu zaczepiać konie. Kiedyś jechaliśmy z Kubą bryczką, gdy z lasu wypadł labrador i zaczął nas gonić, tańcząc wokół ogiera i szczekając. Ogierowi spodobała się zabawa, Kubie mniej. Kilka razy świsnął batem po psim grzbiecie. Z lasu wyskoczył właściciel psa, a ja pomyślałam: „No, teraz to się będzie działo”. A facet krzyknął do Kuby: „Panie, jeszcze raz mu przyłożyć, ale porządnie! Niech się nauczy, że koni ma nie zaczepiać!”. Mądry facet. Lepiej, by pies oberwał i zapamiętał lekcję, niż został pamięci pozbawiony przez konia.

Buldogi, charciki, maltańczyk i cała nasza drobnica miała się trzymać od koni z daleka. Tak były uczone i albo przyjmowały to poważnie, albo próbowały, na co mogą sobie pozwolić i zostawały przez konie nauczone respektu. W stajni przydaje się też jednak pies, który konie pomaga zaganiać. Kamora spisuje się na czwórkę (nadgorliwość gorsza od faszyzmu), a Saba z nudów latała za końmi bez wydania komendy. Ganiała je sobie z kąta w kąt, doskonaląc własną technikę, ale doprowadzała w końcu konie do pasji i zazwyczaj obrywała od zniecierpliwionych i zmęczonych zwierząt. Mama wymyśliła więc trening w elektrycznej obroży do tresury. Gdy Saba wystartowała, przyciskiem włączało się impuls – Sabina robiła salto i stawała jak wryta. Szybko pojęła znaczenie komend, ale jako inteligentna bestia skojarzyła karę z obrożą. Gdy obroży na szyi nie miała, ignorowała wszelkie polecenia i  robiła swoje. Wystarczyła nawet zwykła lekka skórzana obroża, by Saba była posłuszna jak baranek. Goła – wesoła, ubrana-stonowana. Kamora jest bardziej karna i słucha poleceń, choć zdarza jej się dać się ponieść i przegonić konie takim pędem, że spanikowane mijają stajnię, w której się miały zameldować.

Buldogi z racji krępej budowy ciała i braku zamiłowania do dalekich pieszych wędrówek, nie mogą mi towarzyszyć w wyjazdach w teren. Żaden ze stajennych buldożków nigdy mi zresztą nie zgłosił takiej chęci, ale w wycieczkach bryczką uczestniczą – siedząc na siedzeniach i łapiąc wiatr w nietoperzowe uszy. Moja nieodżałowana Szelma wybrała się raz za moim koniem w teren – usłyszałam jej chrapliwy oddech, jeszcze zanim dałam pierwszy kłus. Musiałam ją zawrócić do stajni; potem już zawsze odprowadzała mojego konia na drogę i czekała na mój powrót, leżąc na parkingu. Witała mnie wpół drogi i odprowadzała do stajni, skacząc na mnie, gdy tylko zsiadłam z konia. Zawsze marzyłam o psie, który będzie moim towarzyszem w spacerach konnych. Kamora, zresztą tak samo jak Saba, dobrym kompanem nie jest. Kręci się po krzakach, wypada nagle z zarośli płosząc konie, nie słucha moich poleceń na jezdni (nie dziwię się, nie jestem jej panią). Zabrać takiego diabła w teren to tylko stres – albo się zgubi, albo wpakuje pod samochód, albo wda w bójkę ze spotkanym psem. Marzę o takim psie, jakim był dla Dziadka Azor- kundel przybłęda. Nie omijał żadnej okazji, by towarzyszyć Dziadkowi w konnej wycieczce – biegł przy Arbie, posłuszny i zadowolony – jęzor na wierzchu i roześmiany pysk spoglądający co chwilę w górę na Dziadka. Na każdym zdjęciu z tamtego okresu Dziadkowi towarzyszy Azor – duży czarny mieszaniec z czerwoną chustką na szyi. Kiedyś nawet Mama, będąc w Niemczech, przeglądała tamtejsze gazety hippiczne i trafiła na artykuł ilustrowany fotką koni na plaży – obok konia czołowego biegł dzielnie pies w chustce. Dokładna analiza i – tak! To ustecka plaża, nasze konie, Dziadek na Arbie i Azor na tle zachodzącego słońca. Azor był rozpoznawalnym elementem konnych wycieczek nad morze. Mam nadzieję, że uda mi się  zrealizować moje marzenia i kiedyś będzie mi towarzyszył na  spacerach taki pies. Mój własny, wierny i posłuszny. Możecie polecić konkretną rasę? Marzę o charcie (te rosyjskie borzoje – cudo!), ale podejrzewam, że sarny w lesie zainteresują go bardziej niż ja i mój koń. Chyba nie powinno to być nic myśliwskiego (Dora, seter irlandzki, zostawiała mamę i konia i zajmowała się włóczeniem po lesie, by wrócić do stajni na kolację sama) lub agresywnego (nie chcę kibicować walkom psów z siodła). Jakieś typy na idealnego towarzysza dla jeźdźca?

 Chciałabym wprowadzić do naszej stajni jack russel terriery, jako alternatywną metodę do walki z gryzoniami, ale mama uporczywie torpeduje moje zapędy w obawie przed rozkopaniem klombów i grządek kwiatowych. Jeśli taki terrier zorientuje się, że są u nas krety, to nie spocznie, dopóki nie przeora wszystkich hektarów. W stadzie ogierów widziałam raz jak jack russel w pogoni za szczurem włazi po drabinie, a potem leci skrajem dachu! Dyrektor mówił nam, że jak ich terrier tropi szczura to cały dzień nie melduje się do własnej miski, dopóki nie będzie mógł z dumą powiedzieć: „Mission accomplished”. Potrafi wleźć za kotem na drzewo! I takiego kiedyś sobie sprawię! Szkoda, że nie bardzo lubi dzieci, a Staś wciąż jest za mały, by umiał być kompanem takiego psiaka. Poczekamy, ale plan jest:) Taki terrier chyba spokojnie dałby radę lecieć za moim koniem w teren? Nie zaginąłby przy zagalopowaniu? Hmmm, ma krótkie łapki, ale to sprinter. Kto z Was ma jack russela i może mi doradzić?

Psy w stajni nie są niezbędnie potrzebne. Walkę z gryzoniami można scedować na kocie barki i wspierać się metodami chemicznymi. Zaganianie koni bez psa pasterskiego też zakończy się sukcesem, szczególnie, że nie widziałam jeszcze stajni, w której konie łażą na zupełnej swobodzie, jak u nas (brak ogrodzeń, pastuchów, totalna samowolka). Psy potrzebne są koniarzom jako towarzysze, kompani, przyjaciele. I po to właśnie u nas są darmozjady w postaci buldogów i Kamora, która ani nie stróżuje, ani nie broni (pozwoliłaby się wynieść razem z legowiskiem), a zaganianie koni wychodzi jej gorzej niż polowanie na jaskółki. Ale ilość pochłanianej karmy, koszty związane z opieką weterynaryjną czy zanieczyszczanie ogródka codzienną porcją „twardych dowodów” prawidłowej pracy jelit, nie zmieni faktu, że psy w stajni będą zawsze. Bo co to za stajnia bez psów?

Fot. Kuba Lipczyński # Szelma i Morgan

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

Emocje – jak nasze stado reaguje na stratę towarzysza

DSC_1821 (2)

Wiele koni przewinęło się przez naszą stajnię. Niektóre sprzedawaliśmy, gdy nie spełniały naszych oczekiwań rekreacyjnych. Przykładowo:

*Czardasz przejawiał ambitny talent skokowy, a jego temperament wykluczał go z rekreacyjnej jazdy dla mniej wtajemniczonych. Trafił na Partynice i rozwijał karierę sportową. *Morgan urósł nam za wysoki, a w stajni, gdzie jeździ głównie młodzież i dzieci był nadprogramowym dodatkiem do Nefryta. *Blask był za sprytny, by posłusznie słuchać nieumiejętnych poleceń – robił z jeźdźcami, co chciał, a dziś chodzi lokalne zawody skokowe i zamiast zmieniać jeźdźców co chwilę zaprzyjaźnił się z jednym.*Czarodziejka została sprzedana z powodów finansowych – za taką cenę sprzedałabym nawet Kubę. Nie ma ludzi (i koni) niezastąpionych. *Talar nie mógł pracować w rekreacji ze względu na odnawianą co chwilę kontuzję. Teraz chodzi tylko pod swoją właścicielką i nie codziennie, lecz dwa razy w tygodniu. Kulawizna nie wraca, bo stawy nie są nadwyrężane dużą porcją pracy, wymaganą w naszej rekreacji.

Inne konie odchodziły same – Minka, Arba, Kasztan, Esauł – starość jest nieubłagana. Niektóre odchodziły nagle – ostra kolka, złamanie otwarte nogi, zatrucie.

Każdy koń, który z naszej stajni odszedł, pozostawiał i w nas i w towarzyszach ze stada jakąś pustkę. Jak reagują konie? Bardzo różnie. Często zdają się nie zauważać straty, przechodzą nad tym do porządku dziennego i nie wiem, czy w ogóle się nad tym zastanawiają. Jeśli kumpel był silną, charyzmatyczną postacią, to stado go szuka. To widać. Czasem woła. Arba w dniu śmierci Kasztana nie chciała zameldować się w boksie; choć sama schorowana, wciąż kręciła się i szukała. Chaber, choć dawno już nie sysak wołał matkę na pastwisku i biegał szukając. Od rżenia matek  odsadków można ogłuchnąć. Poszukiwania prowadzą zaprzyjaźnione konie – nasze stado jest niejednolite, dzieli się na grupki. W obrębie tych grup strata towarzysza jest b. widoczna. Cała reszta paczki szuka, woła, jest niespokojna. Największą traumą była jednak dla stada śmierć Aronii . Młoda klacz na jakichś blachach czy kamieniach (parking i budynki były jeszcze wówczas w budowie) odcięła sobie kopyto. Stała dosłownie na kości pęcinowej. Z płaczem przybiegła do stajni i wpadła do boksu, cała się trzęsąc. W takiej sytuacji szans na leczenie nie ma. Aby skrócić cierpienia zwierzęcia trzeba je po prostu uśpić. Tak zrobiliśmy, a żeby uniknąć zmuszania Aronii do chodzenia na tej gołej kości zrobiliśmy to w boksie. Łatwiej byłoby wyprowadzić ją ze stajni i uśpić w miejscu, skąd bez problemu zabrano by nieżywe zwierzę do utylizacji. Ale jak zmusić do ruchu konia na trzech nogach? Jak patrzeć na ból i cierpienie? Wszystko nieważne, damy radę – usypiamy w boksie, tam czuje się bezpieczna. Szkoda tylko, że leżącego ciała nie wyciągniesz za ogon jedną ręką.  Ciągnik nie wjedzie na wąski korytarz, co robić? Podpalić wszystko i zbudować obok nową stajnię? Kosztowne. W związku z tym zadanie wyciągnięcia Aronii z boksu spadło na innego konia – Mała w uprzęży i z zakrytymi oczami wyciągnęła na orczykach ciało towarzyszki. Staraliśmy się oszczędzić jej traumy, konie mają jednak silny węch i Mała dobrze wiedziała, że dzieje się coś przykrego, kogoś tu spotkała krzywda. Na gościa od utylizacji trzeba było zaczekać, więc konie zamknęliśmy w stajni, a ciało Aronii przykryliśmy plandeką. Nazajutrz konie miały obowiązkowy karcer i nie wychodziły ze stajni, a po uprzątnięciu podwórka wyszły na pastwisko kolejnego dnia. I wiecie co? Żaden, ale to żaden z nich się nie pasł. Całe stado ustawione w okręgu dumało nad miejscem, gdzie jeszcze dzień wcześniej leżała Aronia. Wszystkie pochylały łby, wąchały, potrząsały grzywami i stały. Po prostu. Mama obserwowała je chwilę, odwróciła się i poszła do domu. Z płaczem. Nie wszyscy płakali, ale każdy był przejęty i wzruszony. A konie stały. Godzinami. Ogonami odganiały się od much, czasem zniecierpliwione i sfrustrowane gryzły stojących obok towarzyszy, ale nie ruszały się z miejsca. Całe kółko dumało i wąchało.

Więzi społeczne w stadzie są b. silne. I wcale nie tak tajemnicze, jak mogłoby się zdawać. Konie tęsknią, przeżywają rozłąki (również z człowiekiem – vide Czardasz po wyjeździe Arlety na studia), okazują emocje. Śmierć Aronii była dla nas piękną lekcją o końskich emocjach. Szkoda, że musieliśmy ją przeżyć. Ale pozwoliło nam to spojrzeć w głąb końskiej duszy i docenić piękno i mądrość tych zwierząt.

 Fot. Kasia Sikorska Photography # nasze konie

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

Nie lubię Cię i skopię Ci tyłek. Końskie antagonizmy.

W (2)

Stado, zżyte ze sobą i zaprzyjaźnione, czasem generuje kłótnie o nic. Zazwyczaj tacy agresorzy karcą za coś towarzysza, wyładowują gniew i zapominają. W każdej grupie zdarzają się kłótnie, nawet wśród przyjaciół. Największe zadymy są zawsze, gdy do stada dołącza nowy członek. Przecież nowego trzeba ustawić, pokazać mu, kto tu rządzi. Czasem nowy nie daje sobie w kaszę dmuchać i szybko ustala, że tym rządzącym od teraz jest on. Lub manifestuje – odwal się ode mnie, bo dostaniesz. Nie podskakuj, to nie oberwiesz, ale jeśli szukasz guza to uprzejmie służę. Baśka, ciężka kobyła zaprzęgowa, którą dzierżawiliśmy przez dwa miesiące, nie miała ochoty bratać się z resztą. Całe życie stała sama w stajni u gospodarza pozbawiona towarzystwa i nie umiała nawiązać więzi. Nie była agresywna, ale na zaczepki reagowała szybko –  Nefryt, odpalony celnym strzałem z potężnego zadu, odszedł jak niepyszny utykając. Szybko zostawili ją w spokoju i ignorowali. Zdarzały się jednak jednostki wyjątkowo uparte w dręczeniu innych. Tak na przykład Czardasz maltretował Nefryta. Regularnie na niego polował. Coś mu nie pasowało w tej dziwnie wielkiej krowie, więc tępił go bez opamiętania. Podszyty tchórzem Nefryt miał zbyt słaby charakter, by się stawiać. Zwiewał w panice, gdy tylko dojrzał czarną błyskawicę. Czardasz wypadał ze stajni z jednym celem – zniszczyć łaciatego. W końcu Mirek zaczął wyprowadzać Czardasza na ogrodzony padok, a Nefryt pasł się przed stajnią. Gdy tylko między drzewami Czardasz dostrzegł czarno-biały kształt od razu ruszał do akcji. Jeden płot, drugi, ogrodzenie padoku i galop do Nefryta z mordem w oczach. Mirek krzycząc „Nefryt, chodu!” wpadał do stajni i otwierał boks, często zamykając go tuż za zadem Nefryta, a przed nosem Czardasza. Po kilku takich akcjach Nefryt nauczył się, że gdy ziemia dudni i coś galopuje w jego stronę trzeba w te pędy meldować się w boksie. Dlaczego Czardasz w końcu znudził się tą zabawą nie wiadomo. Po prostu odpuścił i ignorował Nefryta, spuszczając mu okazyjnie łomot, tak dla przypomnienia i sportu. Z Morusem było inaczej. Tu Czardasz trafił na walecznego konia, który w zasadzie pozostawał wtedy wnętrem i sporo ogierzył. Nieustanne kłótnie tej dwójki i rozdzielanie kotłujących się koni dało się już wszystkim we znaki i mama zdecydowała, że nie ma co interweniować – same muszą ustalić hierarchię, niech się tłuką, aż jeden odpuści. Żaden nie odpuścił. Walczyły na oczach domowników do upadłego – Morus ociekający krwią i Czardasz z pogryzionym do krwi podbrzuszem (Morus to mały konik polski, mieścił się bez trudu pod brzuchem Czardasza). Kwik, kopanie, gryzienie – jatka na całego i na śmierć i życie, nie do pierwszej krwi. Trzeba było jednak interweniować i rozdzielać walczące konie, bo widać było, że żaden się nie podda, póki nie padnie. Z narażeniem życia ojciec z Mirkiem rozdzielali zacietrzewione i zapamiętałe w walce konie. A później sprawa przyschła – obchodziły się łukiem i żaden nie prowokował nowej bitki. Myślę, że się nawet szanowały w tej swojej nienawiści. Inaczej Morus potraktował Heńka – tłukł swój worek treningowy, aż się do niego przywiązał. Mimo początkowych ostrych sparringów Morus z Heńkiem stali się przyjaciółmi od serca – stali razem w boksie, a gdy jeden wychodził na jazdę, drugi gamoń rżał za nim jak źrebak za matką. Jeśli Morus pasł się na pastwisku, a Heniek wracał z terenu, to nie było sensu wstawiać go do boksu, trzeba było puścić do kumpla, bo inaczej kręcił się po boksie jak błędna owca i wołał. A początkowo Morus regularnie prał Heńka z pomocą swojej matki Morwy. I robił to z premedytacją i misternym planem. Otwierał swój boks kopiąc drzwiczki tak długo, aż poluzowała się zasuwka (a to trwało nawet godzinę), wychodził na korytarz, zębami otwierał zasuwę boksu Morwy, potem otwierał Heńka, który już na odgłos kopania zaczynał się pocić ze strachu, a gdy Morus z Morwą wchodziły do jego boksu to już prawie siedział we własnym żłobie. Morwa przyciskała Henia do ściany, Morus spuszczał mu łomot, gdy ten nie miał jak się bronić. Rozrywka wspaniała. Na pastwisku Morus Heńka ignorował – po co teraz tłuc ciamajdę, wieczorem w stajni mu dołożę. Gdy boks Morusa zaczęliśmy wiązać sznurkiem, by zasuwka się nie wysuwała cała atrakcja została zapomniana, a z czasem między końmi narodziła się wielka i nieskończona miłość. Morus, Heniek i Minka byli swoim stadem. Takich dwóch jak ich trzech nie ma ani jednego. Z wielkich przyjaźni i wzajemnych uzależnień Morus i Heniek byli na drugim miejscu, zaraz po Arbie i Kasztanie. Więcej aż takich wiernych przyjaźni w naszym stadzie nie pamiętam. A wrogie nastawienie i wzajemna niechęć wielu koniom towarzyszy po dziś dzień. Czubajka i Czarka nie znoszą się nawzajem, choć to córka i matka. Bolek nie lubi Lindy i gdy tylko ma okazję zaraz ją ostro przegania. Mieliśmy problem z kryciem, bo za żadne skarby nie chciał z nią łazić po pastwisku tylko tępił ją na każdym kroku i odganiał. Dopiero odpowiedni dzień rui pozwolił mu przełamać niechęć. Góral jest regularnie prany przez inne konie i już się z tym pogodził. Trzyma się tych, które go tolerują. Przyjaźni nie zawarł żadnej od śmierci Gardena. Horpyny nikt nie lubi. Serio. No, może Faramuszka. Ale to i tak jednostronne – Horpyna nie lubi nikogo. A Raszdiego lubią wszyscy. On jest tak sympatyczny i bezkonfliktowy, że chyba nawet nikomu nie przyszłoby do głowy go tępić. Może dzielić boks z każdym koniem – nikomu nie działa na nerwy i nikogo nie zaczepia prowokując kłótnie. Uwielbiam wdrapywać się na stojący przed stajnią ciągnik (najlepiej załadowany belami słomy) i obserwować stado na pastwisku. Mogłabym tak siedzieć godzinami.  To lepsze i ciekawsze niż niejeden kinowy hit. Tylko popcornu mi brakuje. Wydaje się, że konie po prostu się pasą, a ile tam się dzieje. Zapraszam chętnych na seans do nas, do Ustki. Trzydziestka na pastwisku i mamy National Geographic na żywo. Me gusta!

Fot. Kasia Sikorska # Garden & Talar, Sikorska Photography

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

Jaki numer wyciął nam w tym miesiącu Bolek czyli śmiechu warte IV

IMG_8707p

Nasz dumny i wspaniały ogier Bolek (czyli wł. Nokturn) nie raz robił nam numery, niespodzianki, gry i zabawy integracyjne. Jednak numer jaki zaprezentował w Słupsku, gdzie obsługiwaliśmy ślub, pobił poprzednie nieśmiałe popisy. Mama po raz pierwszy przyznała, że „Kuba miał rację, Bolek to nieprzewidywalny debil”. Oczywiście powiedziała to mi, a nie Kubie. Bo Kuba i bez przyznawania mu racji jest trudny w hodowli. Zawsze kłócił się z mamą, że nie można ufać Bolkowi, bo to debil, a mama upierała się, że żadnemu innemu koniowi tak nie ufa i już. Nieważne, co jej za numery odwalał, wszystko potrafiła wytłumaczyć, usprawiedliwić, obwinić człowieka, a koń był uosobieniem skrzywdzonej niewinności. No i Bolek wykończył ten kredyt u mamy w jedno feralne popołudnie. Było tak:

Obsługiwaliśmy ślub w Słupsku. Standardowo – bryczka ślubna, ogier i około trzech godzin pracy. Kiedyś fakt bycia zaproszonym na ślub wiązał się dla konia ze sporym wysiłkiem – najpierw stępem szedł z bryką do Słupska (20km), potem kręcił się po mieście z Młodą Parą, godzinkę postał pod kościołem, rundka do sali weselnej i człapanie na własnych nogach do domu. W stajni i meldował się tak zmachany, że nawet nie witał klaczy rżeniem. Stał grzecznie na myjce, potem wypolerował żłob i walił się do wyra. Trzy lata temu zainwestowaliśmy w samochód z paką, na której przewozimy bryczkę, i hakiem do ciągnięcia bukmanki. Teraz obsługujemy nawet większe odległości, a Boluś podróżuje jak panisko. Na miejscu wysiada świeżutki, energiczny i odpicowany na imprezkę. Tak było i teraz. Bolek wesoło i z werwą obsłużył ślub, roztaczając wokół czar i elegancję większą niż Panna Młoda. Na szczęście zapadka we łbie odpowiedzialna za racjonalne zachowanie pstryknęła mu dopiero po zakończeniu usługi. Grzecznie podjechał na parking, dał się wyprząc i skubiąc sobie miejski trawniczek czekał na załadowanie bryczki na pakę. Gdy przyszła kolej na niego uznał, że nie, o nie – imprezka trwa a on chce się jeszcze polansować na mieście. Zawsze wprowadzany jest do bukmanki na samym kantarze – wchodzi tak grzecznie, że można by go wprowadzać tyłem. Nie umiem racjonalnie wytłumaczyć, dlaczego nagle się zbuntował. Zazwyczaj Kuba wygrywa z nim liczne kłótnie i spory o dominację, ale tym razem niestety przegrał. Bolek stanął dęba, przewrócił Kubę i ruszył pełnym galopem w miasto. Dwupasmową jezdnią. Między samochodami. Widok przepiękny – majestatyczny ogier z podniesionym ogonem galopujący pełnym pędem – „Koń jak kruk czarny, a na bokach piana, jak gdyby świeżo z morza zszumowana”. Poetyckie piękno chwili nie mogło jednak zamaskować grozy – koń leciał jak szalony ulicą, samochody zjeżdżały na pobocze, a piesi na chodnikach salwowali się ucieczką. Kuba wystartował za nim, ale nie oszukujmy się – galopującego konia nie dogonisz na własnych, ludzkich nóżkach. Zdeterminowany jak Tommy Lee Jones w „Ściganym” Kuba dopadł mijającą go taksówkę, wsiadł na siedzenie pasażera i huknął: „Za tym koniem!” W swojej bujnej wyobraźni stworzyłam już obrazek rodem z hollywodzkich filmów akcji – Kuba dopada samochód, grożąc kierowcy spluwą wywala go na ulicę i rusza z piskiem opon w efektowną pogoń za przestępcą. Niestety, Kuba może i jest filmowy, ale bardziej w komediowym sensie. Na szczęście taksówkarz był sensacyjny – nie zadając pytań pruł przez miasto ile fabryka dała. I tak grzali,a kierowcy wokół trąbili jak opętani, zaskoczeni widokiem konia zjeżdżali na bok, co niektórzy w osłupieniu wciskali do dechy pedał hamulca.  Bolek zahaczył o Castoramę, zapewne licząc na aplauz ludzi kręcących się po parkingu z wózkami wyładowanymi materiałami budowlanymi. Taksówkarzowi udało się go wyprzedzić, a Kuba zachował się bardzo sensacyjnie – wyskoczył i przyjął Bolka na klatę. Jak wiemy baaaardzo szeroką, więc rozpędzony 800kg czołg nie miał szans. Gdy trzymał już swojego pupilka, skinął beztrosko głową taksówkarzowi, jak gdyby cały ten cyrk był dla niego elementem dnia powszedniego i ani słowem nie zająknął się na temat tego, kto za ten kurs zapłaci. Zapomniałam wspomnieć, że na tylnym siedzeniu taksówki siedziała para klientów. Z powodu poprawności i kultury, którą reprezentuję na tym blogu, nie mogę niestety przytoczyć tego, jak komentowali ten szaleńczy pościg. Kuba wrócił z Bolkiem chodnikiem, prowadząc rozmowę na temat tego kto z nich dwóch załatwił sobie dzisiaj bilet do rzeźni w jedną stronę. Skruszony Boluś zameldował się w bukmance, gdzie mógł w czasie drogi przemyśleć swoje karygodne zachowanie. Kuba wyżył się emocjonalnie w czasie powrotu z koniem przez miasto, więc usiadł spokojnie za kierownicą i przywiózł swojego ulubieńca do stajni.

Zastanawiam się, ile jeszcze zostało nam tego farta, który od 20 lat przygody z końmi załatwia nam zawsze dobre zakończenia. Sprawa zapowiadała się tragicznie – koń mógł spowodować kolizję, groźny wypadek, zabić lub stratować ludzi. A nam jak zwykle się upiekło – ogier cały i zdrowy (fizycznie, bo o zdrowiu psychicznym Bolka lepiej nie dyskutować), strat w ludziach i autach brak. Nerwy, stres, adrenalina – i zakończenie jak w bajce: wszyscy żyli długo i szczęśliwie, a i morał jest. Myślę, że nie mamy po co grać w totka – szkoda kasy, limit szczęścia Lipczyńscy wyczerpali na kilka lat do przodu.

Zabawne, że tydzień temu Bolek znów był proszony na ślub i usiłował zrobić powtórkę z rozrywki i jeszcze raz pozwiedzać miasto. Kuba jednak przyswoił morał bajki i teraz wprowadza Bolka do bukmanki na ogłowiu,  dopiero w środku zmienia mu ubranko na wygodny kantar. Ostatnio więc Bolek spróbował wyciąć świecę i nadział się prosto na wędzidło (a w bryczce pracuje na munsztuku). Jakież było jego zdziwienie, gdy Kuba osadził go jedną ręką nie podnosząc nawet głosu. Boluś przyjął plombę i bez zbędnych dyskusji, zachowując resztki godności, wlazł do bukmanki udając, że nie miał innych zamiarów. Lekcja przyswojona.

Uwielbiam Bolka. Jest nieprzewidywalnym świrem i kosmitą, ale jednocześnie jest tak sympatyczny i wesoły, że chce się z nim przebywać cały czas. Cholernie niewygodny pod siodłem; w kłusie wytrząsa wszystkie plomby z zębów, a ja i tak co jakiś czas ląduję na jego grzbiecie, by poczuć tę majestatyczną chwałę i splendor związany z tym, że to dumne i silne zwierzę słucha moich poleceń. Po jeździe na Bolku łatwiej przychodzi mi rozstawianie po kątach własnego męża – część tej męskiej siły i energii przechodzi na mnie. Uwielbiam Bolka. Ale nie postawiłabym złamanego grosza na żaden zakład, który zależałby od niego. Ten fiś za bardzo lubi niespodzianki i zaskakiwanie naiwniaków. Dobrze, że jest, bo o czym ja bym tu pisała? ;)

Autor: Kategoria: Z ŻYCIA MOJEJ STAJNI

1 2 3